Prezydent Andrzej Duda poinformował, że powstał projekt pomocy dla osób poszkodowanych w związku z pandemią koronawirusa. Po konsultacji na Radzie Gabinetowej program nazwano: „Gospodarcza i społeczna tarcza antykryzysowa dla bezpieczeństwa przedsiębiorstw i pracowników w związku z pandemią wirusa SARS CoV-2”. Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że szacunkowa wartość pakietu antykryzysowego to około 212 miliardów złotych. Jest to prawie 10 procent PKB.
„Nie ma wątpliwości, że polska gospodarka stanęła przed największym wyzwaniem od czasów zmiany ustrojowej. Dlatego rząd uznał za priorytet troskę o polskich pracowników i przedsiębiorców” – argumentuje Rada Ministrów, która w konsultacji z prezydentem i z jego inicjatywy w ciągu dwóch tygodni od momentu wykrycia w Polsce pierwszej osoby zarażonej koronawirusem przygotowała Tarczę Antykryzysową.
Celem pakietu jest niezwłoczne wprowadzenie rozwiązań, które ograniczą negatywne skutki pandemii i wywołanej przez nią recesji dla polskich pracowników i przedsiębiorstw. Program skierowany do pracowników obejmuje także osoby zatrudnione na umowy zlecenie oraz prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. Celem polityki gospodarczej rządu jest ochrona miejsc pracy i bezpieczeństwo finansowe oraz zdrowotne obywateli. Istotnym celem działań jest wsparcie sektora przedsiębiorstw i dbałość o bezpieczeństwo systemu finansowego.
Pakiet antykryzysowy obejmuje pięć filarów: Bezpieczeństwo Pracowników, którego wartość to 30 miliardów złotych, Finansowanie Przedsiębiorstw o wartości 73,2 miliardów złotych, Ochrona Zdrowia o wartości 7,5 miliardów złotych, Wzmocnienie Systemu Finansowego o wartości 70,3 miliardów złotych oraz Program Inwestycji Publicznych o wartości 30 miliardów złotych.
Konferencja prasowa https://t.co/2ZZaSAa7Jf
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) 18 marca 2020
Bezpieczeństwo Pracowników zakłada dofinansowanie elastycznego zatrudnienia poprzez przejęcie finansowania przez państwo 40 procent płacy pracownika dla przedsiębiorców w problemach finansowych sięgających okresu dwóch miesięcy, przesunięcie płatności za media, finansowanie postojowego dla umów cywilnoprawnych i samozatrudnionych, dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla osób, które opiekują się dzieckiem do 12. roku życia na okres 14 dni, wakacje kredytowe, wakacje od obowiązków administracyjnych, ochrona konsumentów i pożyczkobiorców, wydłużenie elastycznego czasu pracy oraz dodatkowe wsparcie osób niepełnosprawnych o szacowanym koszcie 600 milionów złotych. Ostatnie polegać będzie na dodatkowym zasiłku 14-dniowym dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, jeśli są w systemie edukacji do 25. roku życia, wsparcie osób niepełnosprawnych pozostających w domu oraz dofinansowanie dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne.
Finansowanie Przedsiębiorstw zakłada finansowanie instytucji rozwoju Grupy PFR – gwarancje, kredyty, kapitał, ubezpieczenia i dopłaty, finansowanie leasingu dla firm transportowych, pożyczka 5 000 zł dla mikrofirm zatrudniającym do 9 pracowników, odroczenie lub rozłożenie składek ZUS bez opłat, brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych, brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych, automatyczne przedłużenie bankowych kredytów obrotowych, rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku, polityka drugiej szansy, która polegać będzie na pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw przechodzących przez proces restrukturyzacji.
Ochrona Zdrowia zakłada finansowanie działań związanych z walką z SARS-CoV-2 poprzez rozwój infolinii pacjenta, czyli rozszerzenie Telefonicznej Infolinii Pacjenta i Lekarzy, dofinansowanie infrastruktury służby zdrowia przez utworzenie rezerwy na dofinansowanie rozbudowy infrastruktury i doposażenie systemu służby zdrowia, czy dodatkowe finansowanie cyfryzacji systemu opieki zdrowotnej – informatyzację podmiotów leczniczych, wdrożenie pilotażu e-usług w NFZ oraz rozbudowę szybkiego internetu w 20 tyś. podmiotów leczniczych na terenach wiejskich. Przewiduje się wzrost świadczeń opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem SARS-CoV-2, udzielanych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą do wykazu.
Program Inwestycji Publicznych mówi o utworzenie Funduszu Inwestycji Publicznych, utworzenie dedykowanego Funduszu Inwestycji Publicznych w gestii Prezesa Rady Ministrów o wartości 20 mld zł celem finansowania działań inwestycyjnych i antykryzysowych w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii SARS-CoV-2 oraz wdrożenie programu inwestycji publicznych finansowanych z różnych źródeł, w tym z Funduszu Inwestycji Publicznych. Beneficjentem działań inwestycyjnych będzie przede wszystkim polski sektor przedsiębiorstw celem utrzymania i tworzenia miejsc pracy. Poza inwestycjami centralnymi istotne środki inwestycyjne i antykryzysowe otrzymają także samorządy. Zostaną zwiększone wydatki inwestycyjne na infrastrukturę, modernizację szkół i szpitali, transformację energetyczną, cyfryzację, biotechnologię i farmację, politykę ochrony środowiska i inne działania antykryzysowe.
Wzmocnienie systemu finansowego mówi o pakiecie regulacyjnym KNF i MF. Obniżone będą bufory kapitałowe przez Komitet Stabilności Finansowej, czasowe dopuszczenie przez KNF działalności banku poniżej łącznych wymogów kapitałowych i płynnościowych w uzasadnionych przypadkach oraz elastyczne podejście do wyceny wymogów na potrzeby Solvency II w sektorze ubezpieczeniowym, przesunięcie terminu rekomendacji R oraz uelastycznienie zasad szacowania strat na ryzyko kredytowe i rynkowe oraz przesunięcie wybranych obowiązków nadzorczych. Ponadto zawarto pakiet płynnościowy NBP, obniżenie bazowej stopy procentowej z 1,5% na 1,0% oraz stopy rezerwy obowiązkowej z poziomu 3,5% do 0,5% zwiększające płynność w sektorze bankowym oraz przewidziano potencjalne operacje LTRO oraz podobne operacje stosowane przez Europejski Bank Centralny.
Ponadto Pakiet zakłada także szereg innych działań o charakterze bardziej szczegółowym lub będących na etapie analizy i opracowywania. Zakłada się opracowanie rozwiązań w następujących obszarach: wsparcia finansowego twórców i artystów w drodze Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców zgodnie z założeniami opracowanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz ważności okresowych badań medycyny pracy, czy uelastycznienie przepisów rynku pracy, dofinansowania warsztatów terapii zajęciowej, wypłacania świadczeń integracyjnych w klubach i centrach integracji społecznej, utrzymanie dotacji dla środowiskowych domów samopomocy, utrzymanie dotacji dla żłobków, mimo zawieszenia funkcjonowania (Maluch+), utrzymanie wynagrodzeń dla młodocianych mimo zwolnienia ich z obowiązku świadczenia pracy, orzekanie o niepełnosprawności bez osobistego stawiennictwa, rekompensata wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych zgodnie z założeniami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Przewiduje się wyłączenie okresu oczekiwania na granicy z czasu pracy kierowców samochodów ciężarowych, zawieszenie biegu wybranych terminów administracyjnych, skarbowych itp. oraz obowiązku osobistego stawiennictwa obywateli w urzędach, przesunięcia środków UE, możliwość przesunięcia przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta terminu na zapłacenie opłaty za użytkowanie wieczyste oraz czasowe przywrócenie zaopatrzenia sklepów i handlu w niedzielę.
Rząd zapewnia, że jest otwarty na stały dialog z partnerami społecznymi w zakresie nowych regulacji, ale zwraca uwagę, że w związku z nadzwyczajną sytuacją zakres konsultacji regulacji będzie ograniczony. „Należy zakładać, że pakiet działań antykryzysowych będzie rozszerzany o kolejne instrumenty polityki gospodarczej, a praca nad pakietem, jego ewaluacja i modyfikacja w związku z najwyższym poziomem ryzyka, zmienności i niepewności w otoczeniu, będzie procesem ciągłym. Koordynacja i ocena wdrożenia Rządowego Pakiety Antykryzysowego będzie wykonywana przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów” – czytamy w komunikacie rządu.
IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/Rząd, wczesn./d Wj/w dyd