W wielu krajach trwają już przygotowania do masowych szczepień przeciwko koronawirusowi. Orężem będą szczepionki, które niebawem mają być dopuszczone na rynek.
Świat przygotowuje się do gigantycznej operacji, której skali i trudności jeszcze ludzkość nie widziała. Mowa o szczepieniach przeciwko koronawirusowi, bo szczepionka, a tak naprawdę już kilka specyfików jest w przededniu wejścia na rynek. Zdaniem wielu specjalistów pół roku po rozpoczęciu masowych szczepień powinniśmy już zapomnieć o pandemii. Przed krajami mnóstwo problemów nie tylko technicznych, także etycznych. Szczepionki, które będą podawane ludziom powstały w nieznanym dotychczas tempie. Budzi to obawy wielu naukowców. Ale przygotowania do szczepień już ruszyły. Gdyby wierzyć hiszpańskiemu premierowi tylko jego kraj i Niemcy, jako jedyni na Starym Kontynencie, mają gotowy plan szczepień. – Mają one ruszyć w styczniu i odbywać się będą w 13 tysiącach punktów na terenie kraju – zapowiedział premier Pedro Sanchez.
W Niemczech trwa od pewnego czasu debata, jak rozprowadzać szczepionkę. Władze federalne i poszczególnych landów pracują nad planami dostaw i odpowiedniego przechowywania szczepionek. Poszczególne landy mają w sumie utworzyć 60 ośrodków szczepień w całym kraju. Władze federalne zapłacą za szczepionkę, wojsko pomoże w jej dystrybucji. Powoła się też specjalne zespoły do szczepień pracowników służby zdrowia i mieszkańców takich instytucji jak domy opieki. Jedna ze szczepionek, która niebawem trafi na rynek, firmy Pfizer, wymaga jednak przechowywania w temperaturze minus 70 stopni Celsjusza.
To przekracza możliwości chłodni używanych przez lekarzy i apteki. I przekracza pojemność zwykłej lodówki. Na dodatek po jej rozmrożeniu powinna być szybko użyta, inaczej staje się bezużyteczna. Problemem jest też kwestia pierwszeństwa szczepionych. Tym zajmie się rada etyków, akademików i agencja zdrowia publicznego Robert-Koch-Institut. Pierwszym celem operacji jest uniknięcie zgonów lub przyjęć na intensywną terapię przez priorytetowe traktowanie osób, u których ryzyko zakażenia jest wysokie. Kolejnymi osobami na liście są osoby opiekujące się chorymi lub starszymi. Landy muszą podać adresy punktów szczepień, w całych Niemczech ma ich powstać 60.
Bardzo ambitny plan szczepień zapowiedziały także brytyjskie władze. Większość najbardziej podatnych na zakażenie koronawirusem osoby mogłaby zostać zaszczepiona jeszcze przed Wielkanocą, zapowiada premier Boris Johnson. Do tej gigantycznej roboty mają być też wykorzystani wojskowi. Francja mogłaby rozpocząć szczepienia przeciwko COVID-19 już „na początku 2021 roku”, mówił francuski minister zdrowia Olivier Veran. Dodał on, że przygotowania do operacji ( tworzenie specjalnych magazynów i ośrodków szczepień) już trwa. Prof. Elisabeth Bouvet, szefowa Komitetu Technicznego ds. Szczepień, dodaje: Pierwsza faza szczepień nie ma na celu powstrzymanie epidemii, ale chodzi o ochronę najbardziej zagrożonych ludzi i pracowników służby zdrowia.
Do operacji szczepień szykuje się też Ameryka, najbardziej dotknięta pandemią, gdzie liczba śmiertelnych ofiar przekroczył już ćwierć miliona. Szczepionka przeciwko koronawirusa wykorzystano tam również do celów politycznych. Prezydent Donald Trump zapowiadał jej wykorzystanie jeszcze przed wyborami. Stąd wytyczne administracja do władz stanowych, by przygotowali się na szczepionkę na przełomie października i listopada. Wiadomo, że ten termin był nierealny. Wytyczne wysłano też pod koniec sierpnia do pięciu dużych miast w Stanach Zjednoczonych. Prawdopodobnie pierwsze szczepienia rozpoczną się jeszcze w grudniu i będą przeprowadzane nie tylko w szpitalach, mobilnych klinikach ale w innych miejscach, w których będą możliwości do takich działań.
Z jakim konkretnie orężem idzie świat na ostateczną rozprawę z zarazą? Mamy w tej chwili już trzy niemal gotowe do wykorzystania szczepionki: firmy Pfizer, Moderny oraz AZD1222, opracowanej przez koncern AstraZeneca i Uniwersytet Oksfordzki. Ta ostatnia jest nie tylko skuteczna, ale łatwo ją przechowywać i transportować w dowolny zakątek kuli ziemskiej i co niezwykle ważne, jest też najtańsza z tej trójki. Kosztuje tylko kilkanaście złotych i jest wielokrotnie tańsza od szczepionki firmy Pfizer i od specyfiku Moderny. Ponadto szczepionka AZD1222 nie musi być przechowywana w temperaturze minus 70 stopni Celsjusza, można ją więc składować w zwykłej lodówce. Pierwsi Amerykanie, którzy otrzymają szczepionkę przeciwko koronawirusowi już 11 grudnia, co zapowiedział dr Moncef Slaoui, szef rządowego zespołu, który odpowiada za opracowanie szczepionki przeciwko Covid-19, skorzystają prawdopodobnie ze specyfiku firmy Pfizer.
Byłby to początek powrotu normalności w Stanach Zjednoczonych. Odporność stadna w tym kraju, a tym samym uzyskanie bezpieczeństwa medycznego byłaby, zdaniem Slaouiego, możliwa już w maju przyszłego roku. Do tego czasu szczepieniom musiałyby być poddanych ponad dwie trzecie Amerykanów. Slaoui jest przekonany, że taki plan jest realny i chwali skuteczność szczepionek opracowanych przez firmy Pfizer i Modernę. W obu wypadkach przekracza ona 90 procent. Najpierw byliby szczepieni pracownicy służb medycznych, potem mundurowi, następnie ludzie z grup największego ryzyka zakażeń. Ale w połowie roku 2021 można by również rozpocząć szczepienia dzieci, co zapowiada wspomniany specjalista. Slaoui mówi, że jeśli szczepionka zostanie zatwierdzona, może zostać wprowadzona do użytku już następnego dnia. – Naszym planem jest umożliwienie wysyłania szczepionek do miejsc szczepień w ciągu 24 godzin od ich zatwierdzenia, więc spodziewam się być może drugiego dnia po zatwierdzeniu 11 lub 12 grudnia – powiedział Slaoui.
Dodał on, że w akcję szczepienia włącza się nie tylko służby cywilne, także wojskowe. Na podstawie aktualnych prognoz firma Pfizer spodziewa się wyprodukować do 50 milionów dawek szczepionek w tym roku i do 1,3 miliarda dawek w 2021 roku. Gustave Perna, odpowiedzialny za operacje szczepień w USA mówi, że jest 100 milionów zestawów szczepionek gotowych do użycia, jeśli tylko rozpocznie się ich dystrybucja. Gubernator Florydy Ron DeSantis powiedział, że jego stan zakupił pięć miliony igieł, 5 milionów strzykawek i 5 milionów wacików nasączonych alkoholem, aby przygotować się do dystrybucji szczepionki. Gubernator nazwał ostatnie przełomy „najwspanialszymi promieniami nadziei, jakie widzieliśmy od początku pandemii”. Dr Troy Brennan, wiceprezes i dyrektor medyczny CVS Health, powiedział, że jego firma również przygotowuje się do masowego wprowadzenia szczepionek.
Chociaż spodziewa się, że CVS będzie dysponować szczepionkami do połowy grudnia, firma koncentruje się na koordynacji z Operacją Warp Speed, aby najpierw dostarczyć je do domów opieki i domów opieki. Brennan powiedział, że spodziewa się, że sklepy CVS w USA zaczną oferować szczepionki Covid-19 pod koniec lutego, na początku lub w marcu. Według sondaży chęć poddania się szczepieniu wyraziło 58 proc. respondentów. Do masowych szczepień szykują się też Chiny, kraj, w którym wszystko się zaczęło pod koniec ubiegłego roku. Świat pamięta jeszcze dramatyczny obraz 11-milionowego miasta Wuhan, w którym niemal w jednym momencie4 zamarło normalne życie, a w szpitalach i klinikach trwała dramatyczna walka o życie zakażonych. W tej walce koronawirus był jednak górą, świat nie znał jeszcze tak zjadliwej zarazy.
Z czasem udało się Krajowi Środka opanować sytuację, w cieniu pracowały setki naukowców nad opracowaniem skutecznej szczepionki. I taki specyfik, jak zapewnia Pekin, już powstał. Jest wreszcie Rosja, której władze początkowo bagatelizowały zagrożenie, jakby pandemia nie miała prawa przekroczyć granic tego kraju. Ale i tam zaczęło przybywać zakażeń, rosła liczba śmiertelnych ofiar. Zaskoczeniem było oznajmienie światu przez Władimira Putina, że rosyjscy naukowcy jako pierwsi opracowali skuteczną szczepionkę przeciwko koronawirusowi.
Zachodni eksperci od razu zwrócili uwagę, że sukces odtrąbiono przedwcześnie, nie przeprowadzając bowiem wszystkich koniecznych testów i badań, jakich cywilizowany świat wymaga przy opracowywaniu każdego nowego leku. Dlatego Zachód serdecznie… odradza rosyjską szczepionkę, która ma być szeroko rozprowadzana w społeczeństwie. I jakby Moskwie było mało sukcesów, ogłoszono powstanie kolejne szczepionki przeciwko koronawirusowi.
aip