W Rzeszowie zapadł prawomocny już wyrok sądowy w sprawie celników oskarżonych o branie łapówek od osób przekraczających granicę.
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Krośnie z lipca 2014 r. Wówczas 49 byłych funkcjonariuszy celnych zostało uznanych za winnych korupcji w „kwalifikowanej postaci” i skazanych na kary od roku do dwóch lat pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby do trzech lat. Sąd wymierzył im także grzywny i obowiązek pokrycia niemałych kosztów procesu. 44 oskarżonych złożyło apelację, domagało się uniewinnienia. Ich głównym argumentem było to, że na początku śledztwa byli przymuszani do przyznania się do winy i składania wyjaśnień obciążających innych celników. Rzekomo wobec osób, które nie chciały iść na taką współpracę, natychmiast składane były wnioski o tymczasowe aresztowanie. Sąd apelacyjny nie przychylił się jednak do tej linii obrony, akcentując, co zauważył już sąd okręgowy, że oskarżeni podawali dokładne okoliczności czynów korupcyjnych, m.in. datę, godzinę, miejsce i kwoty otrzymanych pieniędzy.
To była jedna z największych tego typu spraw w ostatnich latach. W 2007 r. masowo zatrzymywano celników, głównie z polsko-ukraińskiego przejścia granicznego w Medyce. Także z przejścia w Korczowej. Niemal dzień po dniu prasa informowała o kolejnych zatrzymaniach. Na pierwszych stronach gazet pojawiały się zdjęcia zatrzymanych celników w kajdankach, z czarnymi paskami na oczach, prowadzonych na przesłuchania. Łącznie zostało zatrzymanych ok. stu osób. W przypadku części z nich sprawy zostały wyłączone do odrębnych postępowań. Wobec 64 osób skierowano w 2010 r. akt oskarżenia do Sądu Okręgowego w Przemyślu. Przemyscy sędziowie złożyli wnioski o wyłączenie ich z orzekania w tej sprawie, m.in. z powodu bliskich powiązań, w tym rodzinnych, z oskarżonymi. Rzeszowski sąd apelacyjny zdecydował o przekazaniu sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Krośnie. Proces ruszył w czerwcu 2011 r.
Akt oskarżenia zarzucał tym osobom, że w okresie od 2004 do 2007 r., działając wspólnie i w porozumieniu, czyniąc sobie z tego stałe źródło dochodu, przyjmowały korzyści majątkowe od obywateli Ukrainy, w zamian za odstąpienie od kontroli celnej. Chodziło o przymykanie oczu na przemyt papierosów, a łapówki miały wynosić od 50 do 200 złotych. Byłym celnikom akt oskarżenia zarzucał również udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw korupcyjnych. Krośnieński sąd okręgowy uznał 49 byłych funkcjonariuszy za winnych korupcji w „kwalifikowanej postaci”. Udowodnił im jedynie przyjmowanie korzyści majątkowych, uniewinniając ich jednocześnie od zarzutów udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. W trakcie ówczesnego procesu część osób dobrowolnie poddała się karze lub została skazana w innym trybie. Dwie osoby zmarły; wobec nich sprawy zostały umorzone.
Norbert Ziętal (aip), foto Norbert Ziętal