Prezydent Andrzej Duda podkreślał w Budapeszcie znaczenie polsko-węgierskiej przyjaźni i umiłowania wolności przez oba narody.
Prezydent wraz z premierem Węgier Viktorem Orbanem przemawiali na placu Kossutha podczas uroczystości w 60. rocznicę Powstania Węgierskiego. Andrzej Duda mówił, ze w 1956 roku zarówno Polacy, jak i Węgrzy wystąpili przeciwko zniewoleniu komunistycznemu. Węgrzy poszli jednak dalej – dodał prezydent, wskazując na postulaty polityczne, jakie towarzyszyły protestom na Węgrzech. „W końcu, po latach, wywalczyliście wolność” – powiedział Andrzej Duda tysiącom Węgrów, zgromadzonych na placu Kossutha. „Ludzi, którzy mają wolność w sercu, nic nie jest w stanie złamać” – mówił prezydent.
„Będziemy zawsze szli razem, nigdy was nie opuścimy” – mówił Andrzej Duda do Węgrów. Prezydent przypomniał dramatyczne karty z historii naszych narodów, kiedy zawsze udzielaliśmy sobie wzajemnie wsparcia.
Jego słowa dotyczące kłamstwa komunistycznej propagandy o przyjaźni ze Związkiem Radzieckim, który krwawo stłumił powstanie na Węgrzech, spotkały się z aplauzem uczestników wiecu. „Nie można się przyjaźnić z okupantem i najeźdźcą. My Polacy uważaliśmy dokładnie to samo” – mówił prezydent.
Andrzej Duda przypomniał, że Polacy wysłali wtedy na Węgry 44 tony środków medycznych i 800 litrów krwi. „Jesteśmy ogromnie dumni, że dzisiaj – choć w tym znaczeniu symbolicznym – w wielu bohaterskich Węgrach, ich dzieciach i wnukach płynie kropla polskiej krwi, która pieczętuje naszą przyjaźń” – mówił prezydent.
Podczas uroczystości rocznicowych na placu Lajosa Kossutha w Budapeszcie Andrzej Duda powiedział, że Polacy są wdzięczni za królowe, który przybyły do nas z Węgier, za świętą Jadwigę, świętą Kingę – żonę polskiego księcia Bolesława Wstydliwego. „Polacy nigdy nie zapomną, że kiedy w 1920 roku bronili się przed natarciem wojsk sowieckich, Węgrzy pomagali im, przysyłając amunicję” – dodał prezydent. Przypomniał, że w 1939 roku Węgrzy otworzyli granicę dla polskich żołnierzy, dzięki czemu było możliwe utworzenie polskiej armii na Zachodzie.
Andrzej Duda mówił, że obecnie Polska i Węgry – dwa niepodległe państwa zbudowane na fundamencie chrześcijańskim – mogą razem dawać w Europie „świadectwo ponad tysiąca lat kultury chrześcijańskiej, naszej tradycji, której nie pozwolimy sobie odebrać i naszej wolności, której nie damy sobie odebrać za żadną cenę”.
Premier Victor Orban, przemawiając na placu Kossutha, podkreślał aktualność hasła: „za wolność waszą i naszą”. „Tak było w 1848 roku, 1956, tak też jest i dziś” – mówił.
Przed południem Andrzej Duda odwiedził cmentarz w Rákoskeresztúr, gdzie złożył wieniec pod pomnikiem Węgierskiej Rewolucji, a także przy grobie premiera Węgier z okresu powstania Imre Nagy’a. Uhonorował też polskie ofiary i bohaterów zrywu sprzed 60 lat. O 13.00 Andrzej Duda rozmawiał w Pałacu Sándora z prezydentem Węgier Jánosem Áderem.
Ostatnim punktem wizyty prezydenta w Badapeszcie był udział w inauguracji wystawy poświęconej Rewolucji Węgierskiej 1956 r. „W walce o wolność zawsze jesteśmy razem – In memoriam 1956”. Uroczystość odbyła się w Instytucie Polskim.
23 października 1956 roku Węgrzy wyszli na ulice stolicy, domagając się wolności obywatelskich, wycofania z kraju wojsk sowieckich i nominacji Imre Nagy’a na premiera. Po kilkunastu dniach węgierski zryw został krwawo stłumiony przez Armię Czerwoną – zginęło około 2500 osób.
IAR/K. Darmoros/A. Kołodziejska, Fot. Twitter.com