Prezes unijnego Trybunału Sprawiedliwości wypowiedział się jednoznacznie o konieczności natychmiastowego zawieszenia ustawy o Sądzie Najwyższym. Według niego Polska powinna była natychmiast wdrożyć postanowienie sprzed miesiąca. Nie zgodził się z tym przedstawiciel polskiego rządu.
Ta kwestia została podniesiona podczas rozprawy w Luksemburgu dotyczącej środków tymczasowych. Chodzi o postanowienie wiceprezes Trybunału z 19 października, która przychyliła się do wniosku Komisji Europejskiej i nakazała wstrzymanie nominacji sędziów Sądu Najwyższego, a tych, którzy zostali odesłani w stan spoczynku, nakazała przywrócić do pracy na warunkach obowiązujących przed wejściem w życie ustawy.
Pełnomocnik Polski, który najpierw zażądał uchylenia decyzji, argumentował później, że jeśli ma być ona wdrożona, to konieczna jest nowelizacja przepisów. „Nie da się zawiesić przepisów oświadczeniem rządu, konieczne jest przyjęcie nowych przepisów, które zawieszałyby wykonanie ustawy” – argumentował Bogusław Majczyna z MSZ.
Prezes unijnego Trybunału przedstawił inną argumentację. „Jeśli postanowienie zawiesza istniejące przepisy, nie trzeba podejmować żadnych konkretnych działań, trzeba przywrócić sytuację do stanu poprzedniego. Konieczne jest dostosowanie się bezpośrednio do postanowienia. Uchylenie przepisów to nie jest kwestia prawa polskiego, ale skutku, jakie ma postanowienie Trybunału” – mówił przewodniczący.
W sprawie zawieszenia ustawy o Sądzie Najwyższym prawnicy w unijnym Trybunale mają różne zdania. Jeden z nich powiedział brukselskiej korespondentce Polskiego Radia, że nie jest rozstrzygnięte, czy wystarczy powrót do pracy sędziów odesłanych na emeryturę, czy też potrzebna jest nowelizacja ustawy.
Podczas dzisiejszej rozprawy prezes Trybunału podzielił argumentację tych, którzy uważają, że wdrożenie postanowienia musi być natychmiastowe. Tak też argumentowała Komisja Europejska.
Komisja Europejska w unijnym Trybunale przekonuje, że ustawa o Sądzie Najwyższym narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej, dlatego konieczne jest zawieszenie jej przepisów. Nie ma zagrożeń dla rzetelności procesów – odpowiada przedstawiciel polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Od 9.00 w Luksemburgu trwa wysłuchanie w sprawie decyzji wiceprezes Trybunału sprzed miesiąca o zawieszeniu ustawy o Sądzie Najwyższym. Rozprawa nie dotyczy więc meritum sprawy – czyli skargi Komisji, która uważa, że ustawa o Sądzie Najwyższym narusza unijne prawo. Dzisiejsze wysłuchanie dotyczy wyłącznie zarządzonych środków tymczasowych o przywróceniu wysłanych na emeryturę sędziów i wstrzymaniu nowych nominacji.
Pełnomocnik Komisji Europejskiej Saulius Lukas Kaleda argumentował dziś, że ustawa o Sądzie Najwyższym narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej i że istnieje ryzyko dla systemu uznawania orzeczeń, stąd wniosek o zawieszenie przepisów. „Brak gwarancji niezawisłości Sądu Najwyższego daje podstawę do odmowy współpracy z sądami z unijnych krajów w wielu dziedzinach” – powiedział pełnomocnik Komisji. Mówił też o podporządkowaniu sędziów politykom. Pełnomocnik Polski nazwał zarzuty Komisji chybionymi. „Nie ma zagrożeń dla rzetelności procesów, nie ma też ryzyka nieodwracalnych szkód. Zarzuty Komisji nie mają w faktach” – mówił podczas rozprawy Bogusław Majczyna z MSZ. Odpierał też zarzuty dotyczące wywierania politycznej presji na sądy.
Przedstawiciel polskiego rządu zażądał uchylenia wstępnej decyzji o zawieszeniu ustawy o Sądzie Najwyższym. Powtórzył argumenty, które przedstawił dziennikarzom przed rozpoczęciem rozprawy, że nie ma podstaw do pilnego zastosowania środków tymczasowych. „Ponieważ nie grozi w tej chwili ryzyko poważnej i niepowetowanej szkody. A to jest jeden z podstawowych wymogów do tego, żeby środki zabezpieczające mogły być zastosowane” – dodał Bogusław Majczyna.
Podczas rozprawy przed Trybunałem Polska została wsparta przez Węgry. Pełnomocnik rządu w Budapeszcie mówił, że nie ma wątpliwości co do niezawisłości sądów w Polsce. „Zarzuty Komisji to samospełniająca się przepowiednia, bo wywołują niepewność co do funkcjonowania polskiego sądownictwa” – powiedział przedstawiciel węgierskiego rządu.
IAR/Beata Płomecka/Luksemburg/mcm/kano
IAR/Beata Płomecka/Luksemburg/kano