Premier M. Morawiecki przedstawił w Sejmie plan pomocy Białorusinom – „Solidarni z Białorusią”

Kilka godzin wcześniej Sejm przez aklamację przyjął uchwałę w sprawie sytuacji w Republice Białorusi po wyborach prezydenckich, które odbyły się 9 sierpnia.

Premier Mateusz Morawiecki powiedział, ze plan opiera się na trzech filarach – bezpieczeństwie, solidarności i otwartości.

Obejmuje pomocą osoby represjonowane – wyrzucone z pracy, pobite, poszkodowane – w szczególności białoruskich studentów i młodych naukowców, oferując im między innymi ułatwienia wizowe. Jak mówił premier „otwarliśmy nasze serca ma Białorusinów, a dziś chcemy otworzyć także przed nimi nasze granice i nasze uczelnie”.

Szef rządu przypomniał, że Polska od kilku lat jest krajem, „w którym swój drugi dom znalazło wielu Ukraińców z terenów wojennych, okupowanych przez Rosję”. „Tak samo Polska może stać się drugim domem dla represjonowanych poszkodowanych Białorusinów” – zaznaczył Mateusz Morawiecki.

W ramach planu „Solidarni z Białorusią” polski rząd proponuje ułatwienia dla prześladowanych obywateli tego państwa przy wjeździe na terytorium Polski. Premier doprecyzował, że osoby takie zostaną zwolnione z opłat wizowych czy – w szczególnych przypadkach – obowiązku posiadania niektórych dokumentów. „W sytuacji, kiedy stawką jest życie, zd

rowie, bezpieczeństwo, nie ma czasu do stracenia” – mówił Mateusz Morawiecki, podkreślając wagę tego ułatwienia.

Represjonowani mieszkańcy Białorusi będą też mieli ułatwiony dostęp do polskiego rynku pracy.
Z kolei zaproponowany przez rząd program stypendialny, któremu patronować będzie Wincenty Konstanty Kalinowski – wspólny bohater Białorusi, Litwy i Polski – ma objąć studentów i naukowców relegowanych z białoruskich uczelni w ramach represji. Da im możliwość studiów i pracy w Polsce.

Polska chce także finansowo wesprzeć społeczeństwo obywatelskie na Białorusi i jego organizacje, a także tamtejsze niezależne media. Mają one otrzymać finansowe wsparcie w ramach specjalnego mechanizmu.

Premier podkreślał, że „w chwili, kiedy na Białorusi z godziny na godzinę może zostać podłączony Internet ważne jest, aby kanałów, którymi Białorusini kontaktują się z wolnym światem, było jak najwięcej”. Jak mówił, „Białoruś nie może zamienić się w przestrzeń fałszu i manipulacji. Białoruś potrzebuje pluralizmu medialnego i dlatego poprzez Fundację Solidarności Międzynarodowej stworzymy stałe mechanizmy finansowania dla niezależnych mediów [w tym kraju]”.

Szef rządu dodał, że wiarygodność działań Polski potwierdzona jest tym, że od wielu lat finansujemy „Biełsat” – niezależną telewizję kwotą około 40 milionów złotych.

Mateusz Morawiecki wezwał władze w Mińsku do rozważenia ponownego przeprowadzenia wyborów prezydenckich – tym razem z udziałem międzynarodowych obserwatorów. Premier akcentował, że głosowanie musi być „uczciwe i autentyczne”.

Z kolei do państw Unii Europejskiej ponownie zaapelował o zwołanie specjalnego posiedzenia Rady Europejskiej w sprawie sytuacji na Białorusi, bo – jak podkreślał – „nie ma w pełni bezpiecznej Polski, nie ma w pełni bezpiecznej Europy bez bezpieczeństwa naszego sąsiada”.

Szef polskiego rządu zaznaczył, że działania Polski i Unii Europejskiej wobec Białorusi nie będą ingerencją polityczną w wewnętrzne sprawy tego kraju. Tłumaczył, że „inne państwa nie mogą narzucać społeczeństwu białoruskiemu określonych projektów politycznych czy ustrojowych, ale możemy i powinniśmy wyciągnąć pomocną dłoń do Białorusinów. „To właśnie czynimy” – mówił Mateusz Morawiecki. „O przyszłości Białorusi mają prawo decydować tylko sami Białorusini. Naszą rolą jest zapewnić im możliwość skorzystania z tego prawa” – podkreślił premier.

W pierwszej fazie, na plan „Solidarni z Białorusią” Polska ma przeznaczyć 50 milionów złotych.

Wsparcie dla osób poddanych represjom politycznym na Białorusi rząd chce realizować między innymi we współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. Mateusz Morawiecki zapowiedział rozbudowę i poszerzenie polskiego i polsko-amerykańskiego programu pomocy represjonowanym Białorusinom.

Od niedzieli w Mińsku i innych miastach Białorusi trwają protesty. Wybuchły po ogłoszeniu wyników oficjalnego badania exit poll, według którego w wyborach prezydenckich zwyciężył Aleksandr Łukaszenka. Dziś zwycięstwo obecnego prezydenta Białorusi potwierdziła oficjalnie Państwowa Białoruska Centralna Komisja Wyborcza.

Zgodnie z nimi, na urzędującego prezydenta Aleksandra Łukaszenkę głosowało ponad 80 procent wyborców, a na opozycyjną kandydatkę Swiatłanę Cichanouską ponad 10 procent obywateli. Protestujący twierdzą, że wybory były sfałszowane i chcą odejścia rządzącego krajem od 26 lat Aleksandra Łukaszenki.

Trwające szósty dzień protesty brutalnie tłumi milicja i OMON. Zginęły dwie osoby, służby zatrzymały około 7 tysięcy, z których część już zwolniono.

IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/zbiorcza/d jl/w dyd