Prawie trzy biliony złotych – taka kwota strat wojennych Polski została podana podczas pierwszego publicznego posiedzenia parlamentarnego zespołu do spraw odszkodowań wojennych od Niemiec.
To ostrożne wyliczenia Józefa Menesa, który był sekretarzem zespołu do spraw strat wojennych w Warszawie, gdy prezydentem tego miasta był Lech Kaczyński. Na posiedzeniu parlamentarnego zespołu dane dotyczące zniszczeń i ofiar wojny przedstawiali też przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej.
Józef Menes przedstawił kilka powojennych opracowań, które zawierały oszacowane straty poniesione przez Polskę. Jak mówił, najbliższe prawdy są dane Biura Odszkodowań Wojennych, opublikowane dwa lata po zakończeniu II wojny światowej. Ekspert zaznaczył, że jego sposób wyliczenia jest „dość ostrożny”. Straty oszacowane na prawie 49 miliardów dolarów w 1939 roku pomnożył razy 17,5, czyli zmianę wartości nabywczej dolara amerykańskiego, i otrzymał ponad 858 miliardów. „Stosując aktualny kurs na koniec 2017 roku wyliczam 2 biliony 987 miliardów złotych” – podsumował Józef Menes.
Na posiedzeniu przedstawiono też informację o kwotach wypłacanych przez niemieckie przedsiębiorstwa i rząd obywatelom Polski w latach 2001 -2006. Jakub Deka z Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” zaznaczył, że były to świadczenia, a nie odszkodowania. W sumie blisko pół milionom ludzi wypłacono 3,5 miliarda złotych. Świadczenia otrzymali byli więźniowie obozów koncentracyjnych, ciężkich więzień i gett, a także robotnicy zatrudnieni w III Rzeszy Niemieckiej.
Przewodniczący zespołu poseł Arkadiusz Mularczyk z Prawa i Sprawiedliwości podkreślił na posiedzeniu, że Polska ma prawo domagać się reparacji od Niemiec, bo zbrodnie wojenne się nie przedawniają. Powołał się przy tym na kilka umów międzynarodowych. „Jestem przekonany, że znajdziemy takie środki polityczne i prawne, które zmuszą Niemcy w przyszłości do zapłacenia Polsce reparacji” – powiedział Arkadiusz Mularczyk.
Podczas posiedzenia zaprezentowano też materiał filmowy z archiwum Telewizji Polski i zdjęcia lotnicze prezentujące zniszczenia wojenne na terytorium Polski.
Prace zespołu mają zakończyć się opracowaniem raportu. Do zadań parlamentarzystów należy między innymi oszacowanie szkód poniesionych przez Polskę w wyniku II wojny światowej. Kolejne cele to analiza możliwości prawnych dochodzenia od Niemiec odszkodowań, a także bieżące monitorowanie krajowych i zagranicznych publikacji dotyczących odpowiedzialności za szkody w trakcie wojny.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/Agnieszka Jasik/