Niższy PIT dla wszystkich już od 1 października. Kto skorzysta i ile?

Prezydent podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, Niższa, czyli 17% (zamiast 18%) stawka podatkowa obejmie podatników rozliczających się w ramach pierwszej stawki skali podatkowej.

 

Pozytywny, choć relatywnie słabszy wpływ powinni odczuć też zamożniejsi Polacy. Osoby zatrudnione w ramach działalności wykonywanej osobiście (kontrakty menedżerskie, powołania do rad nadzorczych, skład zarządu) skorzystają również na podwyższeniu kosztów uzyskania przychodów. Opinie ekspertów na temat zmian i prognozy na przyszłość bywają jednak różne. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w trakcie tego roku, od 1 października.

 

Ustawa stanowi dopełnienie zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych przewidzianych w ustawie dotyczącej likwidacji podatku PIT dla osób do ukończenia 26. roku życia. Nowelizacja zakłada obniżenie niżej stawki podatku w skali podatkowej, z 18% do 17%, przy jednoczesnym pozostawieniu stawki 32% dla dochodów przekraczających 85 528 zł. Nowa stawka podatkowa będzie dotyczyć wszystkich podatników, którzy uzyskują dochody, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, w tym również emerytów, rencistów oraz przedsiębiorców, którzy w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie wybrali podatku liniowego, czy też ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

 

Szacuje się, że beneficjentami zmian będzie około 25 mln podatników. W ustawie określone zostały również na nowo elementy wzorów matematycznych umożliwiających obliczenie kwoty zmniejszającej podatek, przy jednoczesnym pozostawieniu bez zmian zasad ustalania tej kwoty. Ustawa wprowadza również regulacje, które określają nową wysokość podwyższonych miesięcznych oraz rocznych kosztów pracowniczych. W odniesieniu do pracowników, którzy uzyskują przychód z pracy z tytułu jednej umowy o pracę, Zmiany wchodzą w życie od razu, będą wiążące od 1 października, bo norma nakazująca wprowadzanie zmian w PIT do końca listopada, by obowiązywały od początku kolejnego roku podatkowego dotyczy tylko zmian niekorzystnych dla podatnika. korzystne ustawodawca może wprowadzać w życie natychmiast, a nawet z mocą obowiązującą wstecz.

 

Ponad 60 proc. Polaków skorzysta w pełni na niższym PIT. Zgodnie z zapowiedziami zmiany mają obowiązywać już od 1 października 2019 r. Czy korzyści rzeczywiście będą wyższe od kosztów, które poniosą m.in. samorządy lokalne? Jak nowe przepisy wpłyną na motywację pracowników zatrudnionych w korporacjach, małych i średnich przedsiębiorstwach, czy na uczelniach wyższych? [zdj 37595697 k27 s]

 

Motywacja?

 

Gdybyśmy potraktowali korzyść z obniżenia stawki podatkowej, jako rzeczywiste „podwyższenie” zarobków to będzie ono cieszyć pracownika podobnie, jak każda podwyżka. Radość będzie trwała jednak krótko. Faktyczna kwota, o którą wzrośnie wynagrodzenie netto może okazać się niezauważalna. W większości przypadków podwyżka „zginie” pośród comiesięcznych wydatków. Im wcześniej każdy pracodawca czy pracownik zapozna się jednak ze szczegółami nowych regulacji, tym lepiej. Ważniejszą kwestią jest szersza analiza skutków obniżenia stawki podatkowej. W efekcie ograniczone zostaną np. dochody samorządowe, a tym samym wydatki w naszym najbliższym otoczeniu. Z uwagi na źródło zmiany nie będą też formą dodatkowej motywacji dla pracowników.

 

Każdą zatrudnioną osobę znacznie bardziej mobilizuje sytuacja, gdy zostaje ona indywidualnie doceniona za swoje zasługi lub wyróżniona na tle innych pracowników. Zmiany wprowadzane przez Ustawodawcę po prostu „nam się należą”. Projekt ustawy przewiduje ponad dwukrotne podwyższenie kosztów pracowniczych. Dodatkowo projekt ustawy przewiduje zmiany w zakresie skali podatkowej polegające na zmianie stawki podatku 18 proc. na stawkę 17 proc., co oznacza obniżenie o 1 proc. podatku dochodowego od dochodów uzyskanych w roku podatkowym do kwoty 85 528 zł. Dochody jakie uzyskamy powyżej tej kwoty dalej będą objęte stawka 32 proc. To pierwsza zmiana (obniżka) w skali podatkowej od dziesięciu lat. Jednocześnie podwyższona zostanie kwota wolna dla podatku.

 

Próg do przeskoczenia

 

Patrząc na zarobki w niektórych branżach (np. w szkolnictwie wyższym), można zastanawiać się, czy zmiany podatkowe dadzą pozytywne konsekwencje w edukacji? A może z uwagi na niższe dochody samorządowe będzie odwrotnie? Na chwilę obecną ciężko przewidzieć wszystkie skutki. Grupa pracowników uczelni wyższych jest złożona. Oprócz pracowników akademickich, dla których praca naukowa jest często jednym z kilku źródeł dochodu, zatrudnione są tam także osoby do obsługi administracji, czy na stanowiskach technicznych. Myślę, że zmiany polegające na obniżeniu stawki podatkowej będą dotyczyć przede wszystkim tych pracowników.

 

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż II próg podatkowy obowiązuje w Polsce od 2009r. Nie zmienia się on pomimo sukcesywnego wzrostu zarobków w naszym kraju. Należy spodziewać się więc, że coraz mniejszy odsetek podatników będzie odczuwać pozytywne skutki zmian. Zmiana przepisów ma na celu obniżenie kosztów pracy przez co najmniej dwukrotne podniesienie kosztów uzyskania przychodów dla pracowników. Projekt ustawy przewiduje ponad dwukrotny wzrost wysokości kosztów pracowniczych. Obecna ich wysokość jest taka sama od ponad dekady, mimo iż w tym czasie znacznie zmieniła się sytuacja na rynku pracy. Przykładowo minimalne wynagrodzenie za pracę w 2019 r. wynosi 2 250 zł, a w 2008 r. wynosiło 1 126 zł, co oznacza dwukrotny wzrost płacy minimalnej na przestrzeni 11 lat.

 

Systematycznemu wzrostowi płacy minimalnej nie towarzyszył jednak wzrost kosztów uzyskania przychodów dla pracowników, które są jednym z czynników wpływających na wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych płaconego przez pracowników. Projekt ustawy zakłada zmianę tego stanu rzeczy. Podwyższenie pracowniczych kosztów spowoduje automatyczne podwyższenie kosztów stosowanych do niektórych przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy PIT), tj. z tytułu:

 

 

• • pełnienia obowiązków społecznych lub obywatelskich,

 

• • powołania do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych,

 

• • umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

 

 

Nowa skala podatkowa oraz kwota zmniejszająca podatek będzie kształtować się w następujący sposób: do 85 528 zł, podatek wyniesie 17 proc. minus kwota zmniejszająca podatek (zróżnicowana jak obecnie w zalezności od sumy dochodów do opodatkowania za cały rok podatkowy; patrz dalej) od 85 528 zł podatek wyniesie 14 539,76 zł plus 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł

 

 

• • Kwota zmniejszająca podatek:

 

• • 1 360 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł;

 

• • 1 360 zł pomniejszone o kwotę. obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr x (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) – 5 000 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;

 

• • 525 zł 12 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;

 

• • 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę. obliczoną według wzoru: 525 zł 12 gr X (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł)- 41 472 zł dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

 

• • Przy obliczaniu zaliczek na podatek (od dochodów rocznych nieprzekraczających kwoty 85 528 zł) będzie stosowana kwota zmniejszająca podatek w wysokości 525,12 zł.

 

 

Ile zmian, tyle pytań

 

Zmiany w zakresie prawa podatkowego mają wysoki priorytet wdrożenia. Zwłaszcza, gdy w grę wchodzi wynagrodzenie pracowników. Co ciekawe, pytań odnośnie np. terminów udostępniania zmian jest zdecydowanie więcej niż wątpliwości odnośnie rzeczywistego zarysu i sugerowanego kierunku nowych przepisów związanych z obniżonym podatkiem, „zerowym PIT”, czy wyższymi kosztami uzyskania przychodów.

 

Krótkie terminy wprowadzenia nowych uregulowań podatkowych i potrzeba dostosowania się do nich w obszarze tak wrażliwym, jak płace, wzbudzają jednak ogromne zainteresowanie pracodawców i pracowników. Jest ono naturalne. W końcu mówimy o części pieniędzy, która przynajmniej teoretycznie pozostanie w naszych kieszeniach. Pierwsze efekty nowych przepisów będzie można zaobserwować jeszcze w tym roku. Dopiero po dłuższym czasie okaże się, jakie będą ich dalsze skutki. Zbyt duża ilość informacji i opinii może zniechęcać do poszukiwania odpowiedzi na nowe pytania.

 

Agnieszka Biegała-Dudek/ AIP