Na wileńskich nekropoliach spoczywa wielu zasłużonych Polaków. Najbardziej znany jest cmentarz na Rossie, zaliczany do jednej z czterech polskich nekropolii narodowych. Jednak na innych cmentarzach w litewskiej stolicy można znaleźć wiele mniej znanych grobów, związanych z losami naszego państwa.
Cmentarz na Rossie jest najstarszą wileńską nekropolią. Został założony w 1801 roku. „Na Rossie pochowane zostało serce marszałka Piłsudskiego” – mówi wileński przewodnik Jan Boguszko. Spoczywają tu również profesorowie przedwojennego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, jest też grób Euzebiusza Słowackiego – ojca Juliusza Słowackiego. Spoczywa tu również dwoje dzieci Stanisława Moniuszki, a także rzeźbiarz Antoni Wiwulski – twórca pomnika Trzech Krzyży w Wilnie i Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Przed rokiem w centralnej kaplicy spoczęli też powstańcy styczniowi, których szczątki odnaleziono w Wilnie. Na Rossie pochowani zostali też żołnierze Wojska Polskiego. „Z tym, że największa kwatera jest na Cmentarzu Wojskowym na Antokolu. Spoczywa tu prawie dwa tysiące żołnierzy” – mówi Jan Boguszko.
Antokolska nekropolia powstała na początku XIX wieku. Z kolei w 1810 roku na skarpę nad rzeką Wilenką przeniesiony został Cmentarz Bernardyński. „Pochowano tu profesorów wileńskiej uczelni, lekarzy, fotografów. Są też powstańcy styczniowi i żołnierze Armii Krajowej” – mówi opiekunka wileńskich nekropolii, Anna Orłowa. Co ciekawe, na cmentarzu spoczywa również matka Feliksa Dzierżyńskiego, Helena z Januszewskich. To podobno z powodu jej grobu komuniści nie odważyli się w latach 60. XX wieku zlikwidować tej nekropolii.
IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/Kamil Zalewski/Wilno/ w gaj