Ciężko jest przekonać dzieci (i nie tylko) do zdrowego odżywiania. W dobie koncernów pompujących ogromne kwoty w otaczające nas ze wszystkich stron reklamy batonów, cukierków i ciastek w przeróżnych formach i atrakcyjnych opakowaniach, naprawdę trzeba się napracować, żeby nasze pociechy zamiast po słodycze sięgały po zdrowe, polskie owoce.
W tym artykule, powstałym w ramach cyklu „CuTE: Kultywowanie Smaku Europy” przedstawionych zostało kilka historii, które każde dziecko powinno poznać, a przy okazji przekonać się, że warto jeść jabłka – obecne w naszej kulturze od dawien dawna.
Adam i Ewa
Jabłko, czyli najpopularniejszy polski owoc był znany ludziom od epoki kamiennej, ale możliwe, że nawet wcześniej. Podobno jabłko było powodem wygnania Ewy i Adama z Raju. Jabłko Adama to również ciekawostka biblijno-anatomiczna. Według legendy chrześcijańskiej wypukła chrząstka na grdyce mężczyzn powstała na skutek utkwienia pierwszemu mężczyźnie w gardle kawałka tego zakazanego owocu – stąd nazwa „jabłko Adama”.
Jabłka w mitologii
Według greckich mitów pierwsza jabłoń została stworzona przez boginię ziemi – Gaję. Drzewko rodziło złote jabłka dające nieśmiertelność. Gaja podarowała złote jabłka Herze jako prezent na zaślubiny z Zeusem. Jedną z 12 prac Heraklesa (w mitologii rzymskiej nazywanego Herkulesem) stanowiło wykradzenie tych jabłek z ogrodu, którego strzegły nimfy – Hesperydy.
Jabłko było też przyczyną wojny trojańskiej. Owoc z napisem „dla najpiękniejszej” stał się przyczyną konfliktu miedzy Herą, Afrodytą i Ateną. Stąd nazwa „jabłko niezgody”. Konkurs piękności rozstrzygał Parys, wybierając Afrodytę, która w podzięce obiecała mu najpiękniejszą kobietę świata – Helenę. Jej uprowadzenie przez Parysa stało się początkiem słynnej wojny trojańskiej.
Legenda o Wilhelmie Tellu
Kto słyszał o legendarnym szwajcarskim bohaterze narodowym Wilhelmie Tellu? W ramach kary za odmowę ukłonu w kierunku symbolu carskiej władzy został wystawiony na karkołomną próbę. Musiał trafić strzałą z kuszy w jabłko ustawione na głowie swojego syna. W przypadku chybienia – obu czekała śmierć. Szwajcar na szczęście trafił w jabłko i z próby wyszedł zwycięsko, a wydarzenie stało się słynne na cały świat i stanowiło inspirację rozlicznych utworów literackich i scenicznych.
Jabłko Newtona
Według legendy Isaak Newton odkrył prawo grawitacji dzięki obserwacji jabłek spadających z drzew w jego sadzie. Mówi się nawet, że doznał olśnienia, gdy jedno z nich spadło mu prosto na głowę. Miał wówczas odkryć, że upadek ciał na ziemię oraz ruch ciał niebieskich jest powodowany przez tę samą siłę – grawitację. Obecnie jednak wielu naukowców uważa, że cała historia została zmyślona przez samego Newtona, który chciał udowodnić, że potrafi czerpać inspiracje naukowe z obserwacji codziennych zdarzeń i otaczającego go świata.
Przysłowia mądrością narodu
Jabłka są obecne w naszej kulturze na co dzień również dzięki przysłowiom i powiedzeniom: „Niedaleko pada jabłko od jabłoni”. „Jakie jabłko, taka skórka, jaka matka, taka córka”. „Stłuc kogoś na kwaśne jabłko” (najprawdopodobniej określenie wywodzi się od niedojrzałych, kwaśnych jabłek – aby zmiękły i były zdatne do spożycia należało je porządnie obić). „Amator kwaśnych jabłek” (lubi młode dziewczyny). Ktoś może być czerstwy jak jabłko albo pomarszczony jak jabłuszko. „Gdy jabłoń drugi raz w roku zakwita, zięć do domu zawita” (gdy jabłoń kwitnie poza sezonem, jest symbolem kobiety, która zaszła w ciążę). Dawniej w Polsce jabłko było w mowie symbolem roku życia (np. 30 jabłek zjadła ze swojego ogrodu – oznaczało, że osoba ma 30 lat).
„CuTE: Kultywowanie smaku Europy” to kampania informacyjno-promocyjna prowadzona przez FruitVegetablesEUROPE (EUCOFEL), Europejskie Stowarzyszenie Handlu Owocami i Warzywami. Polskim partnerem projektu jest Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw (KZGPOiW). Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.
Więcej informacji o kampanii: https://www.fruitvegetableseurope.eu/pl/.
(PAP)