Czeski prezydent Milos Zeman został w sobotę wybrany na drugą kadencję. O zwycięstwie polityka nad byłym przewodniczącym Czeskiej Akademii Nauk Jirzim Drahoszem poinformowała dwie godziny po zamknięciu lokali wyborczych agencja CTK.
Po przeliczeniu 94,95 proc. głosów Milos Zeman ma już 52,16 procent głosów, a jego rywal – 47,83 proc. Zwycięstwo prezydenta jest więc przesądzone, a Jirzi Drahosz pogratulował mu już wygranej. Wcześniej Zeman powiedział, że „jego oponent nie ma doświadczenia w polityce”, powiedział jednak, że obojętnie, jaki będzie wynik wyborów, jest wdzięczny swoim wyborcom. Piątkowe i sobotnie głosownie było drugą turą wyborów, w pierwszej w styczniu Zeman zdobył 38,59 proc. poparcia, a jego rywal – 26,6.
Do ostatniej chwili żaden z kandydatów nie wysuwał się zdecydowanie na prowadzenie w sondażach. Także w debatach telewizyjnych nie było zwycięzcy, co podkreślali komentatorzy. Wybory w Czechach były bacznie obserwowane przez Unię Europejską, a amerykański dziennik „Washington Post” stwierdził, że to najważniejsze głosowanie w tym kraju od 1989 r., czyli tak zwanej aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji, która doprowadziła do obalenia komunistycznego systemu. To z powodu skrajnych różnic między kandydatami: Milos Zeman z lewicowej i nacjonalistycznej Partii Praw Obywateli jest krytykowany przez część Czechów za eurosceptyczne nastroje oraz rosyjskie i chińskie sympatie, Jirzi Drahosz to z kolei kandydat niezależny, który ma proeuropejskie poglądy oraz jest uważany za zwolennika przyjmowania uchodźców.
„Zemana nie trzeba Czechom przedstawiać. Spędził on swoją pięcioletnią kadencję na krytykowaniu imigrantów oraz muzułmanów, podsycaniu lęku przed terroryzmem oraz chwaleniu rosyjskiego prezydenta Władimira Putina. Jest to prawdopodobnie polityk, któremu spośród innych obecnych polityków w Europie Środkowej, najbliżej jest do prezydenta Donalda Trumpa – pomijając fakt, że Zeman doszedł do władzy na długo przed Trumpem – pisał „Washington Post”. Analityk dziennika Jakub Janda stwierdził także, że Zeman „odejdzie z prozachodniej polityki i zwróci się w stronę Moskwy lub Pekina” i dodał: „Wygrana Drahosza byłaby z kolei triumfem idei liberalnej Europy. Jest on bowiem gorliwym zwolennikiem członkostwa Czech zarówno w UE, jak i NATO”.
Jak zauważa z kolei BBC News, wynik głosowania pokazuje jak bardzo podzielone jest czeskie społeczeństwo: na Zemana, którego komentatorzy nazywają populistą, zagłosowali Czesi o niższych dochodach, gorzej wykształceni i mieszkający na prowincji, z kolei Drahosza wybrali zamożniejsi obywatele z wyższym wykształceniem oraz mieszkańcy większych miast.
Obecna kadencja Zemana kończy się w marcu. Polityk obiecał już, że po swojej reelekcji da premierowi Andrejowi Babisowi drugą szansę na uformowanie mniejszościowego rządu. W ubiegłym tygodniu parlament uchylił mu bowiem immunitet z powodu zarzutu o wyłudzenie unijnej dotacji w wysokości 1,6 mln euro na rozbudowę centrum szkoleniowego Bocianie Gniazdo w 2008 r.
Aleksandra Gersz AIP