Komisja Europejska przyjęła opinię o stanie praworządności w Polsce. Jest ona krytyczna i negatywnie ocenia brak postępów w rozwiązaniu kryzysu konstytucyjnego. Opinia jest poufna i tylko dla polskiego rządu.
Wydanie opinii potwierdza, że rozmowy Brukseli z Warszawą nie przyniosły do tej pory rezultatu i zbliżenia stanowisk w sprawie rozwiązaniu sporu wokół Trybunału. Komisja uważa, że przedłużający się konflikt jest zagrożeniem dla praworządności. W oficjalnym komunikacie prasowym Komisji nie ma wyznaczonego terminu w którym Polska powinna odpowiedzieć na zarzuty Brukseli. Ale wiele wskazuje na to, że Komisja w poufnej opinii wysłanej do polskiego rządu napisała, że Warszawa ma dwa tygodnie na odpowiedź.
„Pomimo naszych starań nie udało się dotąd znaleźć rozwiązania sporu wokół Trybunału Konstytucyjnego” – powiedział dziennikarzom wiceprzewodniczący Komisji Frans Timmermans.
Dodał, że Bruksela nie ma zamiaru angażować się w polityczną debatę w Polsce. „Naszym zadaniem jest zapewnienie przestrzegania prawa. Chcemy zachęcić Polskę do postępów i znalezienia rozwiązania” – powiedział. Komisja wysłała do Polski listę problemów i oczekuje ich rozwiązania. Frans Timmermans tłumaczył, że opinia przesłana polskiemu rządowi stanowi narzędzie pomagające skupić się na najważniejszych elementach dialogu. Za sprawą opinii, Komisja ma nadzieję wspólnie z polskimi władzami dojść do rozwiązania kryzysu. Wiceprzewodniczący wymieniał 3 grupy problemów: skład Trybunału Konstytucyjnego, publikację jego wyroków i prawa dotyczące reformowania funkcjonowania Trybunału.
Odpierał zarzuty, że tak zwana ochrona praworządności wykracza poza unijne traktaty, co zarzucali publicznie Komisji niektórzy członkowie polskiego rządu. „Komisja Europejska jest strażnikiem tych traktatów” – dodał. Wiceprzewodniczący Komisji podkreślał, że Unia Europejska jest zbudowana na wspólnych wartościach zapisanych w Traktacie. „Zapewnienie przestrzegania praworządności jest zadaniem instytucji unijnych i wszystkich państw członkowskich” – powiedział Frans Timmermans. Jeżeli dany kraj podpisał traktat , to jego zasady musi stosować, mówił. Nie chciał spekulować na temat dalszych kroków, bo – jak dodał – wczorajsza rozmowa z premier Beatą Szydło skłania go do przekonania, że dialog z polskimi władzami jest kontynuowany.
Brak odpowiedzi ze strony polskiego rządu albo niesatysfakcjonujące wyjaśnienia spowodują, że Komisja przejdzie do drugiego etapu procedury, czyli wyśle zalecenia konkretnych działań naprawczych. Ich zignorowanie może skutkować wnioskiem Komisji o nałożenie sankcji na Polskę, włącznie z odebraniem głosu na unijnych posiedzeniach ministerialnych. Do tego jednak wymaga jest jednomyślność, a można się spodziewać, że Wielka Brytania i Węgry nie zgodzą się na podjęcie dalszych kroków wobec Polski.
IAR/Beata Płomecka/Bruksela /nyg