Jarosław Kaczyński powiedział, że Polska ma jeden i kluczowy argument w sporze o historię II wojny światowej – prawdę. Prezes Prawa i Sprawiedliwości wyraził przekonanie, że walka o prawdę historyczną na temat II wojny światowej będzie długa, a istotnym krokiem w tym kierunku jest nowelizacja ustawy o IPN i wspólna deklaracja premierów Polski i Izraela.
Jarosław Kaczyński powiedział, że w międzynarodowej debacie o prawdzie historycznej dokument może być kolejnym dowodem na to, iż Polska nie jest współwinna zbrodni popełnionych przez III Rzeszę. „Może on mieć znaczenie procesowe” – dodał.
Jarosław Kaczyński powiedział, że w międzynarodowej debacie o prawdzie historycznej polsko – izraelska deklaracja może być kolejnym dowodem na to, iż Polska nie jest współwinna zbrodni popełnionych przez III Rzeszę. Podkreślił, że w dokumencie, podpisanym przez premierów Polski i Izraela, odpowiedzialnością za holocaust nie jest obarczone polskie państwo. Według Jarosława Kaczyńskiego, gdyby ktoś stwierdził inaczej, można się powołać na deklarację, wskazując, że nawet państwo żydowskie, najbardziej zainteresowane wyjaśnieniem holokaustu, potwierdza naszą wersję. Gość Polskiego Radia dodał, że dokument może mieć znaczenie procesowe w sytuacjach, gdyby Polska znów była oskarżana o współudział w zbrodniach III Rzeszy Niemieckiej.
W deklaracji napisano, że Holokaust był bezprecedensową zbrodnią, popełnioną przez nazistowskie Niemcy przeciwko narodowi żydowskiemu i wszystkim Polakom żydowskiego pochodzenia i że istnieje wspólna odpowiedzialność za wolność prowadzenia badań, krzewienie zrozumienia i zachowanie pamięci o historii Holokaustu. „Zawsze byliśmy zgodni, że sformułowania „polskie obozy koncentracyjne/polskie obozy śmierci” są rażąco błędne i pomniejszają odpowiedzialność Niemców za tworzenie tych obozów” – napisano w deklaracji.
Prezes PiS powiedział, że podpisanie deklaracji polsko-izraelskiej jest też przyjęciem polskiej narracji w sprawie II wojny światowej. Jarosław Kaczyński podkreślił, że inne narracje w tej sprawie próbują ograniczyć winę Niemiec, i „nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Holokaustu nie byłoby, gdyby nie Niemcy – podkreślił prezes PiS. Dodał, że były też inne państwa, które uczestniczyły w wykonaniu tej operacji. Jarosław Kaczyński powiedział, że polsko – izraelska deklaracja nie pozostawia wątpliwości, że to Niemcy ponoszą „stuprocentową odpowiedzialność” za masowe zbrodnie na Żydach w czasie II wojny światowej. Prezes PiS dodał, że były państwa, które współdziałały np w wywożeniu Żydów – jak Francja za czasów rządu Vichy. Natomiast nie dotyczy to Polski, bo naszych władz w czasie II Wojny Światowej nie było, a jeśli dochodziło do zbrodni ze strony Polaków, były to przypadki indywidualne.
Gość Polskiego Radia mówił też, że polsko-izraelska deklaracja mogłaby być argumentem w sporze z Niemcami, gdyby ci zastosowali argument o współodpowiedzialność Polski za holokaust. Jednak kwestia ewentualnych reparacji wojennych to sprawa między Warszawą a Berlinem. Jarosław Kaczyński przypomniał, żę to Niemcy najechały na Polskę, mordując miliony ludzi, niszcząc i kradnąc dobra materialne i kultury. „I za to nam się należy odszkodowanie” – mówił prezes PiS.
Prezes Prawa i Sprawiedliwości powiedział, że deklaracja przypomina prawdę o historii II wojny światowej. Jak mówił, dotychczas Polaków często oskarżano o zbrodnie popełnione przez III Rzeszę Niemiecką. „Dzisiaj rozpoczęliśmy drogę w drugą stronę” – mówił.
Jarosław Kaczyński powiedział, że zdecydowana polityka historyczna i zagraniczna prowadzona od 1989 roku sprawiłaby, iż wizerunek Polski za granicą byłby dużo lepszy. Prezes PiS podkreślił, że stosowana przez poprzednie rządy „pedagogika wstydu” niszczyła polskie poczucie pewności siebie, a to przekładało się na nasze relacje z innymi krajami.
Jarosław Kaczyński poinformował, że deklaracja podpisana w środę przez premierów Polski i Izraela, była ustalana od kilku miesięcy.
Jarosław Kaczyński powiedział, że kluczowe znaczenie w podpisaniu środowej deklaracji miały rozmowy premiera Mateusza Morawieckiego z szefem izraelskiego rządu Benjaminem Netanjahu. Pierwszy etap rozmów był trudny – mówił. Później przeniesiono rozmowy na neutralny teren, korzystając z udziału „sprawnych i doświadczonych negocjatorów”. Prezes PiS zaznaczył, że od tego drugiego etapu do podpisania deklaracji minęła „długa droga”.
Podpisana przez premierów Polski i Izraela deklaracja dotyczy między innymi wspólnego wyjaśniania polskiej historii. Zapisano w niej, że określenie polskie obozy zagłady pomniejsza odpowiedzialność Niemców za zbudowanie tych obozów. Sygnatariusze odrzucili też działania ukierunkowane na winienie Polski za zbrodnie niemieckich nazistów i ich współpracowników. Poparto również wolność badań historycznych. Oba rządy potępiły też antysemityzm i zapowiedziały wspólne zaangażowanie przeciwko wszelkim jego formom, potępiono też antypolskie stereotypy.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/zbiorcza/to/dw