– Odmawiam podpisania tej ustawy i kieruję ją do ponownego rozpatrzenia przez Sejm. Nie jest to dla mnie łatwa decyzja – powiedział prezydent Andrzej Duda podczas piątkowego briefingu.
– Tak się składa, że biorąc pod uwagę termin, jaki konstytucyjnie przysługuje prezydentowi na podjęcie decyzji w sprawie ustawy, decyzja musi być podjęta w ostatnim dniu pracującym, czyli dzisiaj. Długo się nad tą ustawą zastanawiałem, bo moje poglądy jeżeli chodzi o czasy słusznie minione, o ludzi którzy brali udział w poprzednim ustroju, są jednoznaczne. Byłem współtwórcą ustawy lustracyjnej, która działa do dzisiaj. Byłem zwolennikiem radykalnych rozwiązań w tym zakresie. Bez wahania nie tak dawno podpisałem ustawę, która spowodowała obniżenie emerytur ludziom, którzy służyli w UB i SB do średniej krajowej. Tamte decyzje podjąłem bez mrugnięcia okiem – mówił prezydent.
– Mam ogromne wątpliwości dot. ustawy degradacyjnej. Jeżeli chodzi o członków Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego – chyba oczywiste jest, że WRON, a zwłaszcza jej kierownictwo, to był związek przestępczy o charakterze zbrojnym. Tu dla mnie sprawa jest mało dyskusyjna. Ale przynajmniejc część oficerów niższych rangą niż generałowie zostało wpisanych do WRON nie z własnej woli. Ci ludzie nie mieliby możliwości jakiegokolwiek odwołania. To z punktu widzenia panstwa prawa jest niedopuszczalne. Udział chociażby generała Hermaszewskiego był tu żaden. Cytując premiera Olszewskiego – umieszczanie pana Hermaszewskiego obok Jaruzelskiego, obok Kiszczaka, obniża wartość tej ustawy. Z tym pogodzić się nie mogę – powiedział Andrzej Duda.
– Druga sprawa – prosiłem podczas prac nad tą ustawą, żeby zapisać, że osoby będą mogły się odwołać, żeby nie dla wszystkich ta decyzja była taka sama. Niestety nie uwzględniono mojego głosu. Rozwiązanie, jakie zostało zaproponowane odnośnie WRON, brak możliwości odwołania, zostałoby absolutnie zaskarżone do TK i prawdopodobnie do trybunałów europejskich. Nie mam co do tego wątpliwości. Nie mogę jako prezydent się z tym zgodzić – mówił.
– Ostatnia kwestia ma dla mnie przede wszystkim wymiar moralny. W Polsce jest przyjęta zasada – o zmarłych nie mówi się źle. Oczywiście mogą być czasem od tego wyjątki. Ta ustawa pozwala pozbawiać stopni także tych, którzy nie żyją. To jest kwestia do dyskusji. Natomiast niemoralne jest, że jeśli zmarły nie ma rodziny, to nikt nie będzie go reprezentował, nikt nie spróbuje znaleźć dokumentów, które mogłyby pokazać inne światło na daną osobę. Dlatego odmawiam podpisania tej ustawy i kieruję ją do ponownego rozpatrzenia przez Sejm. Nie jest to dla mnie łatwa decyzja – powiedział prezydent.
Kacper Rogacin (AIP)