Strajki w Warszawie. Na fali strajkujących nauczycieli, taksówkarzy czy rolników, postanowiliśmy zerknąć do Narodowego Archiwum Cyfrowego, by zobaczyć, jaką formę przybierały strajki w przedwojennej Warszawie. Okazuje się, że w latach 30. ubiegłego wieku strajkowali między innymi cukiernicy, kelnerzy, budowlańcy czy tramwajarze. Czasem powodem protestów były zaległości w wypłatach, innymi razami niezadowolenie z grupowych zwolnień pracowników. Kliknij w galerię, by zobaczyć, w jaki sposób przeróżne grupy zawodowe strajkowały w Warszawie przed wojną.
Głośnym echem w latach 30. odbijały się protesty takich grup zawodowych jak tramwajarze, szewcy czy cukiernicy. Jak można się domyślić, przybierały one inną formę niż obecnie. Dziś przeważnie spotykamy się z głośnymi protestami ulicznymi. Na przestrzeni zaledwie ostatniego tygodnia w Warszawie protestowały 3 grupy zawodowe: taksówkarze, rolnicy i nauczyciele. Każdy z tych protestów nosił miano ogólnopolskiego, natomiast najbardziej odbiły się one na mieszkańcach stolicy – utrudniony dojazd do pracy czy szkoły, zablokowane ulice, potężne korki i hałas, a niekiedy niezbyt przyjemne widoki – jak porzucona na środku ulicy tusza świni przez protestujących rolników.
Niemal sto lat temu strajkowano inaczej. Przykładowo – podczas strajku tramwajarzy, a w zasadzie po jego zakończeniu, sytuacja nieco wymknęła się spod kontroli. Z opisu fotografii Narodowego Archiwum Cyfrowego wiemy, że zwolennicy kontynuowania strajku rzucili granatem w kierunku tramwaju. W pojeździe stłukły się wszystkie szyby, a kilka pasażerek zostało rannych. O zdarzeniu rozpisywały się ówczesne gazety
„Zbrodniczy wybryk. Wczoraj wieczorem, przed domem Nr. 213 na ul. Czerniakowskiej, niepochwyceni łotrzykowie, sprzyjający strajkowi tramwajarzy – podłożyli pod przejeżdżający tramwaj większą petardę [mówiono także o granacie]. Petarda dostała się pod deskę ochronną i eksplodowała z dużą siłą. Z okien wagonu wyleciały wszystkie szyby. Z pośród pasażerów 3-ch odniosło poranienia.
Są to: Halina Anczarska, l. 18, buchalterka (Czerniakowska 152) – rana szarpana obu podudzi, Zofja Millerowa, l. 70, bezrobocza (Sowia 6) – cztery rany szarpane prawego podudzia i rąk, oraz Irena Lipińska, l. 18, krawcowa (Łucka 36) – rany szarpane obu rąk i nóg. Poszkodowanym udzieliło pomocy Pogotowie ratunkowe – (autor nieznany)”.
Strajki różnych grup zawodowych przyjmowały również między innymi formę strajku okupacyjnego. W ten sposób protestowali chociażby szewcy, cukiernicy czy pracownicy Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Europa”. Przejdź do galerii, by zobaczyć archiwalne zdjęcia z tych wydarzeń.
– Sypialnia strajkujących w okupowanym zakładzie. [b]1937-07[/b]
– Strajkujący pracownicy. Na pierwszym planie widoczny odbiornik radiowy. [b]Data wydarzenia: 1937-07[/b]
– Strajkujący pracownicy z dziećmi. [b]Data wydarzenia: 1937-03[/b]
– Strajkujący pracownicy. Po prawej widoczny pracownik, który śpi oparty na stoliku, pośrodku prowizoryczne posłanie. [b]Data wydarzenia: 1937-03[/b]
– Strajkujący pracownicy. [b]Data wydarzenia: 1937-03[/b]
– Strajkujący szewcy – chałupnicy okupują jeden ze składów, dla którego wykonywali obuwie. [b]Data wydarzenia: 1937-03-05[/b]
– Wiec strajkujących. [b]1937-03-10[/b]
– Lokal firmy „Luxus But” – jeden ze składów okupowanych przez strajkujących szewców. Przed wejściem widoczne m.in. dzieci i młodzież. [b]Data wydarzenia: 1937-03-05[/b]
– Strajkujący cukiernicy na podwórzu swojego zakładu, gdzie nocują od trzech dni. Widać kilku cukierników podczas snu. [b]Data wydarzenia: 1935-06[/b]
– Robotnicy strajkujący i nocujący od kilku dni na budowie z powodu zaległości w wypłacaniu zarobków. [b]Data wydarzenia: 1935-09[/b]
– Zakończenie strajku. Tramwaj typu A linii 2A (Muranów) przejeżdżający ulicą Czerniakowską koło domu nr 209, gdzie poprzedniego dnia wieczorem zwolennicy kontynuowania strajku rzucili granat w kierunku tramwaju, co spowodowało zranienie trzech kobiet i rozbicie szyb w wagonie oraz w okolicznych budynkach. [b]Data wydarzenia: 1931-11-21[/b]
– Grupa tramwajarzy na dziedzińcu zajezdni przy ul. Młynarskiej czytająca ulotkę rozrzuconą podczas wiecu. [b]Data wydarzenia: 1931-11-17 – 1931-11-20[/b]
– Strajkujący tramwajarze niedaleko zajezdni na Woli. [b]Data wydarzenia: 1936-02-02[/b]
– Zajezdnia tramwajowa na Woli podczas strajku. Widoczne tramwaje – 1. i 3. z prawej typ A, 4. z prawej typ B.
– Grupa strajkujących tramwajarzy przed zajezdnią na ulicy Młynarskiej przy skrzyżowaniu z ul. Wolską. W tle kamienica przy ul. Wolskiej 38 róg ul. Staszica. [b]Data wydarzenia: 1931-06-09 – 1931-06-10[/b]
– Strajkujący personel. [b]Data wydarzenia: 1938-12[/b]
– Zamknięte biura dyrekcji przy ul. Kredytowej. [b]Data wydarzenia: 1932-10[/b]
– Strajkujący kelnerzy w cukierni Lardellego w Alejach Jerozolimskich. [b]Data wydarzenia: 1936-05[/b]
– Delegaci strajkujących udzielający wyjaśnień interesantom przy wejściu do wydziału finansowo-podatkowego. [b]Data wydarzenia: 1932-08[/b]
– Delegat strajkujących udzielający wyjaśnień interesantom przed wejściem do wydziału finansowo-podatkowego. [b]Data wydarzenia: 1932-03[/b]