Unijne kraje próbowały od kilku dni uzgodnić wspólne stanowisko w sprawie uznania Juana Guaido. Włochy je zablokowały przestrzegając przed uznawaniem samozwańczych przywódców i – jak mówili dyplomaci w Brukseli – naśladowaniem imperialistycznych działań Stanów Zjednoczonych. Także Irlandia podkreślała, że uzna tego prezydenta, który zostanie wyłoniony w demokratycznych wyborach.
O brak wspólnego stanowiska była pytana szefowa unijnej dyplomacji. „Jeśli chodzi o uznawanie krajów, czy instytucji, nie jest to kompetencja Unii Europejskiej. To leży w gestii krajów członkowskich i państwa korzystają właśnie z tej prerogatywy” – powiedziała Federica Mogherini. Przypomniała, że „28-ka” była jednomyślna kiedy nie uznała wyborów prezydenckich w ubiegłym roku, bo były przeprowadzone niezgodnie z prawem więc za legalną instytucję Unia Europejska uznała parlament Wenezueli.
———-
Z powodu sprzeciwu Włoch członkom Unii Europejskiej nie udało się wypracować jednolitego stanowiska w tej sprawie, dlatego poszczególne państwa będą wydawać własne deklaracje.
„Uznajemy pana Guaido tymczasowym prezydentem Wenezueli” – poinformował szef polskiej dyplomacji. Dodał, że oświadczenie w tej sprawie „zostało już zaakceptowane” i lada moment pojawi się jako oficjalny komunikat MSZ.
Minister Jacek Czaputowicz tłumaczył, że argumentem za poparciem Juana Guaido była napięta sytuacja wewnętrzna w Wenezueli. Przypomniał o trwających tam protestach. Dodał, że „legitymacja jest po stronie Zgromadzenia Parlamentarnego”.
Szef MSZ wyjaśnił, że Juan Guaido został uznany za prezydenta tymczasowego, a więc takiego, który ma doprowadzić do przeprowadzenia wyborów prezydenckich. „Tak to postrzegamy. Chodzi o to, żeby była instytucja, która doprowadzi do demokratycznych wyborów, podczas których Wenezuelczycy będą mogli swobodnie wyrazić swoją wolę wyborczą” – podkreślił Jacek Czaputowicz.
Jeszcze przed oficjalną deklaracją polskiego ministra Juan Guaido podziękował na Twitterze za poparcie. „Podziękowania dla rządu Polski za uznanie i za wsparcie udzielone wszystkim Wenezuelczykom w walce o odzyskanie demokracji, wolności i sprawiedliwości w naszym narodzie” – napisał.
Przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Juan Guaido 23 stycznia oświadczył, że przejmuje obowiązki tymczasowego prezydenta kraju, a władzę Nicolasa Maduro uznaje za nielegalną. 10 stycznia Maduro został zaprzysiężony na prezydenta, po tym jak wygrał wybory, w których nie wzięła udziału część opozycji. Wczoraj urzędujący prezydent odrzucił ultimatum krajów europejskich, wzywające do przeprowadzenia wolnych wyborów. W wywiadzie dla hiszpańskiej telewizji Sexta powiedział, że nie ulegnie presji polityków wzywających go do odejścia.
Do tej pory, oprócz Polski, decyzję, by do czasu rozpisania demokratycznych wyborów Juan Guaido był tymczasowym prezydentem Wenezueli uznało szereg państw europejskich: Wielka Brytania, Hiszpania, Portugalia, Francja, Szwecja, Dania, Finlandia, Portugalia, Austria, Łotwa, Litwa, Niemcy, Austria, Holandia, Irlandia, Albania, a także 12 latynoamerykańskich państw tzw. grupy Limy, za wyjątkiem Meksyku oraz Kanada, USA, Australia, Izrael i Gruzja.
Po stronie Nicolasa Maduro opowiedziała się Rosja, która uznaje jego rząd za legalny. Urzędującego prezydenta wspierają także Turcja, Chiny i Kuba.
Wspólne unijne stanowisko w sprawie uznania lidera opozycji Juana Guaido za tymczasowego prezydenta Wenezueli zablokowały Włochy. Powodem odmowy uznania Juana Guaido była różnica zdań wśród partii koalicyjnych w rządzie w Rzymie. To spowodowało, że Włochy odmówiły podpisania się pod wspólnym, unijnym stanowiskiem.
Prezydent USA Donald Trump, pytany, czy bierze pod uwagę użycie sił zbrojnych w Wenezueli, odpowiedział, że „nie pragnie takiego scenariusza, ale pozostawia sobie taką opcję”.
Tymczasem Nicolas Maduro zwrócił się z apelem do papieża o mediację. W wywiadzie udzielonym włoskiej stacji Sky 24 poinformował o liście do Franciszka, w którym poprosił o pomoc w rozwiązaniu konfliktu w Wenezueli na drodze dialogu.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/B. Płomecka & jl/mt
IAR/Beata Płomecka/Bruksela/mcm/mt