W Oświęcimiu uczczono polskie ofiary obozów zagłady. Dziś mija 76. rocznica pierwszego transportu więźniów do KL Auschwitz. 4 czerwca 1940 roku z tarnowskiego więzienia do Oświęcimia dotarł transport 728 polskich więźniów politycznych.
W uroczystości upamiętniającej ofiary obozu wzięło udział trzech byłych więźniów, w tym dwóch z pierwszego transportu. Między innymi Kazimierz Albin, który otrzymał numer obozowy 118. Wspominał słowa zastępcy Rudolfa Hessa, który powiedział: „Jesteście w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz. Jako element wrogi III Rzeszy będziecie internowani do końca wojny. Młodzi i zdrowi mają prawo żyć tu nie dłużej niż 3 miesiące. Usiłowanie ucieczki – kara śmierci, a wyjście stąd prowadzi tylko przez komin krematoriów”.
Z obozu udało się uciec w spektakularny sposób Kazimierzowi Piechowskiemu, który wraz z kolegami wyjechał samochodem w mundurach esesmanów. Były więzień dotarł do obozu tydzień po pierwszym transporcie i otrzymał w Auschwitz numer 918. Wspominał, że pierwszą pracą, do której został skierowany, było budowanie krematorium. „Czy to pierwszy transport, czy to drugi transport, było piekło” – powiedział odnosząc się do warunków panujących w Auschwitz Kazimierz Piechowski.
Podczas obchodów rocznicy pierwszego transportu więźniów odczytano list prezydenta Andrzeja Dudy. „Od dziesięciu lat rocznicę tamtego pierwszego transportu obchodzimy jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Ta data przypomina nam o szczególnej powinności, jaką mamy my, Polacy. Jesteśmy bowiem odpowiedzialni za prawdę o Auschwitz. O każdej z ofiar i o losie, jaki spotkał je wszystkie. To nasz naród poznał tę prawdę jako pierwszy i pierwszy niósł ją światu, jeszcze podczas II wojny światowej. I – wierni temu wyjątkowemu dziedzictwu, pełnemu bólu, ale i heroizmu – chcemy także dzisiaj nadal głośno o tej prawdzie świadczyć” – napisał prezydent Duda.
Odczytano także list premier Beaty Szydło. „Pamięć o Auschwitz to nie tylko przywoływanie faktów dotyczących zbrodni, ale i refleksja o jej źródłach. To pamięć o niszczącej sile nienawiści, totalitaryzmach, antysemityzmie, pogardzie dla człowieka i jego niezbywalnych praw – o tym, co legło u podstaw XX-wiecznej katastrofy naszej cywilizacji. Naszą powinnością wobec świata jest przypominanie tych tragicznych wydarzeń, docieranie do ich przyczyn i przechowywanie tej wiedzy w zbiorowej pamięci” – podkreśliła premier Szydło.
W pierwszy transporcie z Tarnowa do Auschwitz dotarło 728 polskich więźniów politycznych. Wojnę przeżyło 239, a dziś żyje kilkoro. Dziś w nocy zmarł jeden z więźniów z pierwszego transportu – Józef Stós. Był założycielem Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Rodzin Oświęcimskich, które przez wiele lat organizowało obchody rocznicy pierwszego transportu Polaków do obozu. Jego pamięć uczczono w trakcie uroczystości w Oświęcimiu.
TS/ (IAR)/wcz./vey/jj