Liderzy państw unijnych zgodzili się na współpracę strukturalną w dziedzinie obronności, tak zwane PESCO. Zdaniem szefa Rady Europejskiej Donalda Tuska to „historyczny krok”. Nie ma jednak obowiązku, aby wszystkie państwa członkowskie zaangażowały się we wspólne działania obronne. Warunki stawia polski rząd.
– Współpraca tego rodzaju sprawi, że Unia Europejska będzie mogła iść w kierunku głębszej integracji w dziedzinie obronności. Chcemy by współpraca ta była ambitna oraz angażująca. Każdy kraj unijny jest zaproszony, aby się w nią włączyć – mówił w piątek Donald Tusk. Szef Rady Europejskiej dodał, że do historyczny krok, wcześniej Unia Europejska nie współpracowała bowiem w dziedzinie obronności.
Decyzję o uruchomieniu PESCO powzięto pierwszego dnia szczytu Unii Europejskiej w Brukseli. Na razie nie znane są szczegóły współpracy, mają one zostać ustalone przez kraje unijne w ciągu trzech miesięcy. W czwartek zdecydowano również o utworzeniu Europejskiego Funduszu Obronnego. Będzie on działał niezależnie od PESCO, a z jego funduszu mają być finansowe badania w zakresie sprzętu oraz technologii obronnych. Komisja Europejska zapowiedziała, że w 2019 i 2020 r. na fundusz oraz ogólnie na obronność ma być przeznaczone po 500 mln euro, po 2020 r. – jeden miliard euro.
O PESCO mówiła w czwartek polska premier Beata Szydło, która także uczestniczy w dwudniowym szczycie. Jak powiedziała, Polska jest gotowa do „wzmacniania europejskiej polityki obronnej” oraz do przystąpienia do wzmocnionej współpracy strukturalnej, czyli PESCO, zaznaczyła jednak, że polski rząd będzie stawiał warunki. – Kluczowe oczekiwania Polski to spójność działania w Unii Europejskiej z NATO, naszymi zobowiązaniami w ramach tej organizacji oraz naszymi krajowymi planami obronnymi – mówiła premier.
Beata Szydło podkreśliła też, że jej rząd chce by Europejski Fundusz Obronny był „w pełni dostępny dla polskiego przemysłu zbrojeniowego”. – Dlatego zabiegaliśmy o odnotowanie tam firm średniej kapitalizacji, takiej jak Polska Grupa Zbrojeniowa, a także firm mniejszych i średnich – wyjaśniała. – Konkluzje odniosły się także do utworzonego niedawno centrum eksperckiego ds. zagrożeń hybrydowych z siedzibą w Helsinkach. Polska jest państwem założycielem centrum i aktywnie włączy się w jego pracę – dodała szefowa rządu.