Minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz podjął decyzję o uznaniu czterech dyplomatów Federacji Rosyjskiej w Polsce za persona non grata. Podobnie postąpiło wiele innych państw. Powodem takich decyzji jest próba otrucia Siergieja Skripala przez rosyjskich agentów. – Liczymy się z tym, że Rosja może zareagować podobnie – przyznał szef polskiego MSZ.
W poniedziałek w samo południe minister Jacek Czaputowicz przekazał ambasadorowi Federacji Rosyjskiej Siergiejowi Andriejewowi decyzję o uznaniu za persona non grata czterech dyplomatów rosyjskich w RP. Ostateczny termin opuszczenia przez nich terytorium naszego kraju minie 3 kwietnia o północy. Swoją decyzję minister ogłosił trzy godziny później podczas konferencji prasowej.
– Decyzja została podjęta w konsultacji z innymi instytucjami, przede wszystkim z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów i premierem Mateuszem Morawieckim – oświadczył Jacek Czaputowicz.
– Rozmawialiśmy na ten temat rówineż z partnerami zagranicznymi – dodał.
Kiedy Czaputowicz ogłaszał swoją decyzję, identyczne oświadczenia wygłaszali przedstawiciele rządów wielu państw z Europy i całego świata. W ciągu piętnastu minut od wystąpienia szefa polskiego MSZ, rosyjscy dyplomaci zostali uznani za persona non grata w Stanach Zjednoczonych (sześćdziesięciu dyplomatów), na Ukrainie (trzynastu), w Niemczech i we Francji (po czterech), na Litwie i w Czechach (po trzech), w Holandii (dwóch) oraz na Łotwie i w Estonii (po jednym). Zdecydowanie najwięcej emocji wzbudziła decyzja rządu USA, zwłaszcza, że oprócz wydalenia dyplomatów, Stany Zjednoczone poinformowały o zamknięciu konsulatu generalnego Federacji Rosyjskiej w Seattle.
– Liczymy się z tym, że Rosja może zareagować podobnie, tak jak to się stało w przypadku Wielkiej Brytanii i być może nasi dyplomaci zostaną poproszeni o opuszczenie Federacji Rosyjskiej – przyznał minister Jacek Czaputowicz.
Na odpowiedź Rosjan wobec Polski i reszty państw trzeba będzie poczekać zapewne kilka dni, ale agencja RIA Nowosti, powołując się na źródła w rosyjskim MSZ podała, że Rosja w najbliższcych dniach „odpowie symetrycznie na wydalenie swoich dyplomatów z krajów europejskich i USA”.
Powodem tak zdecydowanych kroków przeciw Rosji jest atak chemiczny na byłego rosyjskiego agenta Sergieja Skripala i jego córkę. Do próby ich otrucia doszło na początku marca w Salisbury w Wielkiej Brytanii, a eksperci szybko stwierdzili, że za atakiem stały służby rosyjskie.
– Teraz najważniejsze jest wykazanie solidarności z Wielką Brytanią oraz innymi państwami UE i NATO, które podjęły decyzje takie, jak my – powiedział minister Czaputowicz.
Jeszcze zanim oficjalnie podano informacje o wydaleniu rosyjskich dyplomatów, głos w sprawie zabrała rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa.
„Teraz zacznie się »parada sojuszników« – wiernopoddańcze demonstracje politycznego wsparcia ze strony krajów Unii Europejskiej wobec Londynu. A wiecie, co jest najpiękniejsze w tej wypaczonej interpretacji solidarności? Wszystko co teraz będzie się dziać w sferze publiczno-dyplomatycznej (odezwy, wydalenia), będzie tłumaczone w stolicach europejskich »solidarnością« z Londynem. I nawet można by (choć nie trzeba) się z tym zgodzić, wspomnieć słynne »jeden za wszystkich, wszyscy za jednego«. Gdyby nie jedno »ale«. Wielka Brytania właśnie opuszcza Europę” – napisała Zacharowa na swoim profilu na Facebooku.
– Decyzja państw europejskich i Stanów Zjednoczonych jest dobra, ponieważ należało w tej sytuacji koniecznie zareagować – mówi Romuald Szeremietiew, były p.o. ministra obrony narodowej w rozmowie z Agencją Informacyjną Polska Press.
– Reakcja jest dobra, ale sama sytuacja nie wygląda za ciekawie. Nie ma wątpliwości, że w próbę otrucia, a raczej de facto otrucie Skripala były zaangażowane rosyjskie służby. Co będzie dalej? Nie chcę straszyć, poczekajmy na odpowiedź ze strony Rosji – dodaje Szeremietiew.
Kacper Rogacin (AIP)