Składanie kwiatów, wręczanie medali i odznaczeń, przemówienia – Warszawa oddaje hołd Powstańcom.
W 73. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej złożono kwiaty i zapalono znicze. Przed monumentem w pobliżu Sejmu i Senatu zgromadzili się przedstawiciele władz państwowych, parlamentarzyści, władz samorządowych z prezydent Warszawy i reprezentanci środowiska kombatanckiego.
List od marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego odczytał jego zastępca – Ryszard Terlecki. Marszałek podkreślił w nim, że powstanie’44 roku było wymierzone przeciw dwóm totalitaryzmom – niemieckiemu nazizmowi i komunizmowi godzącym w wartości. Marszałek Sejmu napisał, że dziś czcimy tych, którzy oddali życie w walce, ale też zostali zamordowani przez Niemców i komunistów, zmarli w kraju i na emigracji.
Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej profesor Leszek Żukowski mówił, że po ponad siedemdziesięciu latach nie zastanawia się nad sensem sierpniowego zrywu. Podkreślił, że walczący wówczas chcieli wolności. Tłumaczył, że jako 15-latek nie bał się śmierci, bo kochał Ojczyznę.
Natomiast prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz – Waltz podkreślała wysiłek warszawiaków w tworzeniu podziemnego państwa z uniwersytetami i podziemnym wojskiem. „Byliśmy świetnie zorganizowani przez te 5 lat i możemy być z tego dumni” – mówiła prezydent stolicy
Obchody rozpoczęły się o godzinie 9:00 złożeniem kwiatów przy tablicy upamiętniającej podpisanie przez płk. Antoniego Chruściela „Montera”, dowódcę Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, rozkazu rozpoczęcia Powstania Warszawskiego.
Potem przy pomniku „Mokotów Walczący – 1944 roku” oddano hołd walczącym w tej dzielnicy powstańcom. Uroczystość odbyła się w warszawskim Parku imienia generała Gustawa Orlicza-Dreszera. Wzięli w niej udział powstańcy z Mokotowa, mieszkańcy dzielnicy, przedstawiciele władz miasta i rządu. Z ulicy Puławskiej do Dworkowej przeszedł Marsz Mokotowa.
W południe odbyła się uroczysta zmiana posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza oraz zostały złożone wieńce od władz centralnych i samorządowych. W obchodach na Placu Piłsudskiego wzięli udział marszałek Senatu Stanisław Karczewski, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Paweł Soloch, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Błaszczak oraz minister obrony narodowej. Szef resortu obrony wręczają awanse zasłużonym w walce dla ojczyzny podkreślał wagę i historyczne znaczenie Powstania Warszawskiego w dziejach Polski.
Medal Pro Patria odebrała Zofia Pilecka-Optułowicz, córka rotmistrza Witolda Pileckiego – bohatera Polskiego Państwa Podziemnego i powojennej konspiracji. Wyróżnienie, przyznane przez ministra Jana Kasprzyka, szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, zostało przekazane podczas uroczystości w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL mieszczącego się na terenie dawnego aresztu przy ulicy Rakowieckiej.
Kwiaty pojawiły się także przed pomnikiem generała Stefana „Grota” Roweckiego w centrum Warszawy. Złożyli je m.in. byli żołnierze AK, przedstawiciele wszystkich rodzajów obecnych sił zbrojnych a także politycy wszystkich partii w parlamencie i warszawscy samorządowcy.
Przed pomnikiem upamiętniającym 50 tysięcy mieszkańców Woli, zamordowanych przez Niemców w czasie Powstania Warszawskiego wieniec złożył prezydent Andrzej Duda. Prezydentowi towarzyszyła asysta Wojska Polskiego oraz harcerze z ZHP i ZHR.
Natomiast premier Beata Szydło złożyła wieniec pod dzwonem „Montera”, poświęconym gen. bryg. Antoniemu Chruścielowi, wojskowemu dowódcy Powstania Warszawskiego. Szefowa rządu w towarzystwie dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego Jana Ołdakowskiego spotkała się też z grupą harcerzy. Następnie Beata Szydło złożyła wieniec pod tablicą poświęconą byłemu prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu.
Kulminacją dzisiejszych obchodów będą uroczystości o 17.00, w godzinę wybuchu Powstania Warszawskiego, przy pomniku „Gloria Victis” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W stolicy w Godzinę W zawyją syreny alarmowe. Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski apeluje, żeby w tym szczególnym dla historii miasta i Polski momencie, zatrzymać się i uczcić pamięć o walczącej Warszawie minutą ciszy.
Wieczorne obchody rozpocznie zaplanowana na 19:30 modlitwa przy pomniku „Polegli – Niepokonani” na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. O 20.00 na Placu marszałka Piłsudskiego ruszy wspólne śpiewanie piosenek powstańczych pod hasłem „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”.
Dzisiejsze uroczystości zakończą się o 21.00 na Kopcu Powstania Warszawskiego. Tradycyjnie w tym miejscu następuje rozpalenie Ogniska Pamięci, które będzie płonęło przez 63 dni, czyli tyle, ile trwało Powstanie Warszawskie.
Powstanie było największą akcją zbrojną podziemnych struktur w okupowanej przez Niemców Europie. Podczas walk z Niemcami poległo około 18 tysięcy powstańców oraz zginęło prawdopodobnie około 140 tysięcy cywilnych mieszkańców miasta.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/wcześniejsze/jl/dyd