-1.2 C
Chicago
czwartek, 28 marca, 2024

Prawa osób ubezwłasnowolnionych

Popularne

Strony Internetowe / SEO
Realizacja w jeden dzień!
TEL/SMS: +1-773-800-1520

Przepisy pozbawiające osoby całkowicie ubezwłasnowolnione prawa do wysłuchania ich w sprawie umieszczenia w Domu Pomocy Społecznej są niezgodne z konstytucją. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny, który rozpatrywał skargę Rzecznika Praw Obywatelskich.

 
RPO zaskarżył przepis dotyczący tak zwanego dobrowolnego umieszczenia w domu pomocy społecznej, które odbywa się na wniosek opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej. Ta osoba jednak nie ma prawa odwołać się od takiej decyzji ani złożyć wniosku o opuszczenie DPS, nawet gdy zmieni się jej sytuacja zdrowotna, która była powodem umieszczenia w placówce.
W ocenie Trybunału taka regulacja narusza godność i podmiotowość człowieka. Sędzia Małgorzata Pyziak Szafnicka podkreślała, że przepis nie spełnia też norm sprawiedliwości proceduralnej. „Trybunał stwierdził, że kwestionowana norma prawna pozwala wręcz ostentacyjnie ignorować autonomię decyzji osoby ubezwłasnowolnionej, sprawiając, że staje sie ona przedmiotem działań” – powiedziała sędzia sprawozdawczyni. Dodała, że niekonstuytucyjność jest rażąca, biorąc pod uwagę, że brak możliwości wypowiedzenia się dotyczy najżywotniejszych interesów osoby ubezwłasnowolnionej, jak wolność osobista.

Sędzia Małgorzata Pyziak -Szafnicka podkreśla, że zakwestionowany przepis niesłusznie zakładał, że wola przedstawiciela osoby ubezwłasnowolnionej jest taka sama jak wola tej osoby. Jak uznali sędziowie – obecny stan prawny wymaga dostosowania do norm konstytucyjnych. Wymaga zapewnienia osobom ubezwłasnowolnionym umieszczonym w domu pomocy społecznej – w trybie dobrowolnym – realnego wpływu na kontynuację pobytu w placówce. W przypadku przymusowego umieszczenie sąd jest bowiem zobligowany do wysłuchania osoby ubezwłasnowolnionej.
Przedstawiciele Rzecznika Praw Obywatelskich są usatysfakcjonowani treścią orzeczenia. Anna Błaszczak z biura RPO podkreśla, że wyrok Trybunału jest w całości zgodny z oczekiwaniami Rzecznika Praw Obywatelskich . Jak mówi prawniczka – to jeden z najistotniejszych wyroków dla osób z niepełnosprawnościami, ponieważ Trybunał podkreślił, że osoba ubezwłasnowolniona jest podmiotem prawa a nie przedmiotem opieki. „Taka osoba ma prawo do wyrażenia własnej woli i preferencji w swoich sprawach” powiedziała Anna Błaszczak.
Jak podkreśla prawniczka, dyrektor zespołu do spraw równego traktowania – wyrok Trybunału jest szczególnie ważny w społeczeństwie zmieniającym się demograficznie. Może dotyczyć każdego. Również ludzi, którzy obecnie są zdrowi, ale mogą stać się niepełnosprawni, niesamodzielni z powodu wieku, czy zachorować psychicznie. Doktor Krzysztof Kurowski z Zespołu do spraw Równego Traktowania i Ochrony Praw Osób z Niepełnosprawnościami powiedział, że to ważny wyrok, który przyjął z dużym zadowoleniem. Jak zaznaczył – jest to kolejny etap w kierunku nowego podejścia do niepełnosprawności i odchodzenia od stereotypu, że osoba ubezwłasnowolniona w ogóle nie może decydować o swoim życiu. „Ten wyrok idzie w kierunku nadania pełnej podmiotowości osobom niepełnosprawnym psychicznie i intelektualnie” – powiedział prawnik z biura RPO.
Zdania odrębne wobec wyroku zgłosiło dwóch sędziów: Piotr Pszczółkowski i Zbigniew Jędrzejewski. W ich ocenie Trybunał powinien orzekać w pełnym składzie, zgodnie z nowelizacją grudniowej ustawy o Trybunale. Ta ustawa w marcu została uznana za niekonstytucyjną, ale wyroku dotąd nie opublikowano.

TS/IAR Bożena Falkowska/jj

- Advertisement -

Podobne

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Ostatnio dodane

Strony Internetowe / SEO
Realizacja w jeden dzień!
TEL/SMS: +1-773-800-1520