Czy odpady z przetwórstwa ryb mogą być surowcem dla wyrobów z wyższej półki. Ustecka firma udowodniła, że mogą.
Produkty skórzane od zawsze uznawane były za szlachetne. Zazwyczaj nie są one kojarzone z rybami, jednak firma Fancy Lax z powodzeniem tworzy wyroby ze skóry łososia. To jedyna taka pracownia w Polsce i jedna z nielicznych na świecie. Fancy Lax działa od 2006 roku, firmę prowadzi Agnieszka Bolesławska-Wenta. Aktualnie wytwórnia mieści się w Warszawie, ale wciąż jest ściśle związana z Ustką. Linię produktów stanowią przedmioty przykuwające wzrok – stylowe obuwie, papierośnice, lusterka, etui na telefon, wizytowniki i wiele innych. W pracowni powstaje także nietuzinkowa biżuteria.
– Zaczynaliśmy od produkcji obuwia i torebek. Są to jednak specyficzne wyroby, a klienci nieprzyzwyczajeni do tego rodzaju skór niezbyt chętnie je kupują – wyjaśnia pani Agnieszka. – Znacznie lepiej natomiast sprzedają się gadżety i biżuteria. Są to przedmioty estetyczne i za razem funkcjonalne – dodaje Dlaczego akurat skóra z łososia? – Szukaliśmy możliwości wykorzystania skór jako odpadu poprodukcyjnego. Pojawiła się koncepcja ideologii ekologicznej. Dążyliśmy do tego, aby wykorzystać produkt wtórnie, czyli zastosować się do zasad recyklingu – odpowiada właścicielka firmy Fancy Lax. – Pomysł na skórę łososia wziął się z targów rybnych w Bremen, na których byliśmy jakieś 15 lat temu – mówi właścicielka. Podpatrzyliśmy tam, jak wyprawia się skóry ryb słodkowodnych i uznaliśmy, że coś podobnego można robić u nas – dodaje. Następnie przez dwa lata szukano odpowiedniej technologii, by wreszcie móc wejść na rynek.
W pracowni pani Agnieszki łączy się nowoczesne wzornictwo z ekologią. Do swoich wyrobów nie stosuje preparatów chemicznych, a skóra barwiona jest wyłącznie za pomocą środków pochodzenia roślinnego. Główne tworzywo – czyli skórę łososia – pozyskuje się z odpadów. Okazuje się, że rybia skóra jest bardziej wytrzymała od bydlęcej. – Ma więcej kolagenu, jest trwalsza i bardziej odporna na rozciągnięcia – wyjaśnia Agnieszka Bolesławska-Wenta. – Poza tym skóra przenaczona do naszych produktów jest hydrofobowana, czyli uodporniana na działanie wody. Ja sama używam portfela ze skóry łososia już 11 lat i wciąż jest w doskonałym stanie – podkreśla. Produkcja niemal w całości odbywa się ręcznie.
– Teraz udoskonalamy maszyny do cięcia laserem. Trzeba je dostosować do naszego surowca, ponieważ urządzenia przeznaczone do typowych rodzajów skór po prostu ją paliły – mówi właścicielka. Ponadto do obróbki skóry łososia trzeba było samodzielnie stworzyć odpowiednie narzędzia, na przykład specjalną kosę do tzw. fleszowania, czyli oddzielania skóry od mięsa ryby. Dziś, gdy technologia obróbki jest już opracowana, firma bardziej skupia się na produkcie końcowym – jego szczegółach, estetyce i funkcjonalności. W tej chwili Fancy Lax buduje swoją sieć dystrybucji. – Konstruujemy plany sprzedażowe, dążymy do tego, aby nasze produkty można było zakupić w sklepach na Pomorzu, a także w hotelach czy na lotniskach – precyzuje pani Agnieszka. W dalszej przyszłości przedsiębiorstwo planuje eksport swoich wyrobów, zwłaszcza do krajów Europy zachodniej.
Fancy Lax należy do Słowińskiego Szlaku Rybackiego. To projekt, którego animatorem jest Słowińska Grupa Rybacka z Ustki. Szlak obejmuje tereny, na których działa SGR. Oferta szlaku pojawiła się na rynku turystycznym latem 2014 roku. Jest propozycją uzupełniającą wypoczynek nad Bałtykiem, prezentującą mniej popularne dotychczas miejsca Wybrzeża. Współtwórcami szlaku są rybacy oraz osoby zamieszkujące na Wybrzeżu, którzy różnicują swoją działalność z wykorzystaniem pieniędzy unijnych.
Marcin Wójcik aip