Prawo i Sprawiedliwość złożyło do Sejmu projekt nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym. Proponowane zmiany dotyczą między innymi autonomii budżetowej Izby Dyscyplinarnej czy trybu wyłaniania kandydatów na prezesów Sądu.
Prezes SN kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej będzie mógł samodzielnie – bez zgody I prezesa SN – dysponować budżetem Izby, a jego zgoda będzie konieczna w przypadku propozycji skutkujących uszczupleniem jej budżetu. Propozycje mają zagwarantować „zasadę autonomii budżetowej Izby Dyscyplinarnej SN” – czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Zgodnie z propozycją Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego wybiera i przedstawia prezydentowi kandydatów na I prezesa Sądu Najwyższego oraz prezesów Sądu w chwili, gdy będzie skompletowany jego pełen skład – minimum 110 sędziów.
Projekt nowelizacja doprecyzowuje również tryb powoływania ławników do spraw rozpoznawanych przez Sąd Najwyższy w składzie ławniczym, w tym przez Izbę Dyscyplinarną.
Projekt zmian został wniesiony do Kancelarii Sejmu 30 marca. Dzisiaj udostępniła ona jego treść na stronach elektronicznych.
Dziś wchodzi w życie znowelizowana ustawa o Sądzie Najwyższym. Wprowadza ona między innymi możliwość składania do SN skarg nadzwyczajnych na prawomocne wyroki polskich sądów, w tym z ostatnich 20 lat. Skargę będzie można wnieść 5 lat od uprawomocnienia się skarżonego orzeczenia. Skargę nadzwyczajną będzie mógł wnieść: Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich, prezes Prokuratorii Generalnej, rzecznicy: Praw Dziecka, Praw Pacjenta oraz Finansowy, szefa KNF i prezesa UOKiK.
W Sądzie Najwyższym – obok już istniejących: Cywilnej, Karnej oraz zmodyfikowanej Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – powstaną dwie nowe izby – Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Dyscyplinarna.
Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oprócz skarg nadzwyczajnych, ma rozstrzygać między innymi protesty wyborcze. Izba będzie prowadziła postępowania dyscyplinarne wobec sędziów i przedstawicieli innych zawodów prawniczych. Izba Dyscyplinarna ma mieć odrębną kancelarię prezesa SN kierującego jej pracą, może też samodzielnie kształtować projekt swojego budżetu. Jej sędziowie będą zarabiać o 40 procent więcej niż sędziowie zasiadający w innych izbach.
W obu nowych izbach – obok sędziów – mają zasiadać ławnicy wybierani przez Senat na 4-letnią kadencję w głosowaniu tajnym. Wybór ławników ma być przeprowadzony w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym. Kandydatów mogą zgłaszać stowarzyszenia, organizacje społeczne i zawodowe oraz grupa 100 obywateli. Kandydatów na ławników nie mogą zgłaszać partie polityczne.
Nowa ustawa o Sądzie Najwyższym przewiduje też, że sędziowie, którzy ukończą 65 lat, przejdą w stan spoczynku, chyba, że prezydent zgodziłby się – na ich wniosek – na przedłużenie pracy. Obecnie wiek przechodzenia w stan spoczynku to 70 lat. Nowelizacja zakłada, że I prezes Sądu Najwyższego jest powoływany przez prezydenta na sześcioletnią kadencję, spośród pięciu kandydatów wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN.
IAR/sejm.gov.pl/wcześ./mt/mitro/