Historia Aleksandra Ładosia pokazuje zasługi polskiego państwa w ratowaniu Żydów z Holocaustu – mówi wiceprezes IPN, doktor Mateusz Szpytma. W „Dzienniku Gazecie Prawnej” ukazał się artykuł o polskim dyplomacie, który- według gazety- wraz ze współpracownikami i przywódcami ortodoksyjnej organizacji stworzyli mechanizm, który ocalił kilkuset Żydów.
„Metoda Aleksandra Ładosia była możliwa dzięki funkcji, jaką pełnił „- wyjaśnia Mateusz Szpytma. Przypomina, że został ambasadorem Polski w Szwajcarii, a ponieważ było to państwo neutralne podczas II wojny światowej, była możliwość pomocy drogami dyplomatycznymi. „Ta działalność wykraczała poza zwykłą opiekę państwa wobec obywateli, ponieważ polegała tworzeniu fałszywych paszportów latynoamerykańskich dla Żydów w okupowanej Polsce” – wyjaśnia wiceprezes IPN.
Mateusz Szpytma podkreśla, że to ważne, aby świat poznał historię polskiego dyplomaty, ponieważ ukazuje ona zasługi państwa polskiego w ratowaniu Żydów z Holocaustu. Jak wyjaśnia, Aleksander Ładoś i jego współpracownicy nie byli osobami prywatnymi, ale działali na rzecz polskiego państwa na uchodźstwie. „Od samego początku Polacy informowali świat o niemieckich zbrodniach popełnianych na narodowości żydowskiej” – przypomina. Jego zdaniem, pokazanie wkładu państwa polskiego w ratowanie Żydów podczas II wojny światowej i ludzi wrażliwych na ich los jest niezwykle istotne.
Jak pisze „Dziennik Gazeta Prawna”, z niepublikowanych do tej pory dokumentów w Archiwum Federalnym w Bernie wynika, że siatka powstała w 1942 roku, składała się z przedstawicieli polskiej ambasady i przywódców ortodoksyjnych organizacji żydowskich, między innymi rabina Israela Chaima Eissa i Agudata Israela. Jej koordynatorem był poseł Aleksander Ładoś, który jak donosi „DGP” naciskał na państwa Ameryki Łacińskiej, aby uznały fałszywe paszporty. Z czterech tysięcy wystawionych dokumentów około czterystu posłużyło do uratowania Żydów z Holocaustu.
IPN rozpoczął prace nad filmem dokumentalnym poświęconym historii Aleksandra Ładosia i polskiej ambasady w Bernie.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR)/Agata Woźniak/dyd