To był początek wojny na Pacyfiku. 74 lata temu, 7 grudnia 1941 roku, Japończycy zaatakowali amerykańską bazę morską Pearl Harbor na Hawajach. W odpowiedzi, Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Japonii.
Na rozpoczęcie konfliktu miał wpływ wybuch wojny w Europie. Przyspieszył on rozwój wydarzeń w Japonii, gdzie coraz silniejsze poparcie i władzę zdobywały ugrupowania nacjonalistyczne i militarystyczne, dążące do poszerzenia japońskiej strefy wpływów. W 1940 roku Kraj Kwitnącej Wiśni podpisał pakt z Trzecią Rzeszą i Włochami, tworząc oś Berlin-Rzym-Tokio, a rok później atakiem na Pearl Harbor Japonia włączyła się do II wojny światowej.
Plan inwazji na amerykańską bazę został opracowany przez sztab admirała Yamamoto i polegał na ataku bez wypowiedzenia wojny. Japończycy wykorzystali trzy hasła, najbardziej znane z nich „Tora-Tora-Tora”, po japońsku – „tygrys”, oznaczało, że wróg został całkowicie zaskoczony.
O świcie 7 grudnia 1941 roku do ataku ruszyło między innymi 6 lotniskowców z około 380 samolotami, 2 pancerniki, 9 niszczycieli i 10 okrętów podwodnych. Dowodzili admirałowie Yamamoto i Nagumo.
W porcie Pearl Harbor znajdowało się wówczas 70 okrętów amerykańskich. W pobliżu stacjonowało także ponad 385 samolotów. Nie było dwóch lotniskowców USS „Lexington” i USS „Enterprise”, najbardziej wartościowych okrętów floty i głównych celów dla Japończyków. Dowódcą amerykańskich sił na Pacyfiku był admirał Husband Edward Kimmel.
Japońskie samoloty dotarły nad cel około godziny ósmej, a cała akcja zakończyła się sukcesem o dziesiątej rano. W ciągu jednego dnia zginęło około 2400 Amerykanów. Zniszczeniu uległo niemal 190 samolotów, a około 20 jednostek pływających zostało zatopionych lub uszkodzonych. Po stronie japońskiej życie straciło ponad 60 ludzi.
Przyczyną klęski Amerykanów było między innymi zaskoczenie – atak został przeprowadzony w niedzielę. Amerykanie nie zadbali też o podstawowe aspekty bezpieczeństwa. Nie istniała sieć posterunków obserwacyjnych, nie działało rozpoznanie radiolokacyjne, okręty były pozbawione sieci przeciwtorpedowych. W chwili ataku żadne działo przeciwlotnicze nie było gotowe do użycia.
Klęska Amerykanów pozwoliła Japończykom zachować inicjatywę strategiczną w wojnie przez następne pół roku.
IAR