4.5 C
Chicago
piątek, 29 marca, 2024

18 lutego – kalendarium historyczne

Popularne

Strony Internetowe / SEO
Realizacja w jeden dzień!
TEL/SMS: +1-773-800-1520

18 lutego – 49 dzień roku.
Słońce w znaku Wodnika wzeszło o 6.47 zajdzie o 16.54.
Dzień będzie trwał 10 godzin i 7 minut.

Imieniny obchodzą: Albert, Aleksander, Antoni, Bernadeta, Franciszek, Gertruda, Jan, Klaudiusz, Konstancja, Kosma, Lucjusz, Marcin, Maksym, Wiaczesław, Wilhelm i Zuzanna, a także Agapit, Flawia, Flawian, Flawiusz, Heladia, Heladiusz, Konstantyna, Łucjusz, Mojżesz, Sylwan, Symeon, Wespazjan i Więcesława.

Kalendarium historyczne:

1386 – Odbył się ślub Jadwigi Andegaweńskiej, królowej Polski, z Władysławem Jagiełłą, Wielkim Księciem Litewskim.
Jadwigę zaręczono gdy miała 5 lat, z 8-letnim wówczas księciem Wilhelmem z Habsburgów, ale gdy objęła tron, krakowscy możnowładcy ofiarowali jej rękę wielkiemu księciu litewskiemu. Kronikarz Jan Długosz utrzymuje, że przed ślubem zrozpaczona młodziutka monarchini próbowała wyrąbać toporem bramę wawelską, by uciec na Śląsk z miłością swojego życia. Austriackiego pretendenta do tronu przepędzono z Wawelu.
Zanim Jadwiga wyszła za Jagiełłę, wielki książę litewski przyjął w Krakowie chrzest i imię Władysław (wcześniej używał tylko swego pierwszego imienia, czyli Jagiełło), w marcu został koronowany na króla Polski.

1405 -Zmarł Timur Chromy, znany również jako Tamerlan i Timur Lenk czyli Timur Kulawy, władca mongolski, jeden z największych wodzów w historii świata, znany z bezwzględności i okrucieństwa.
Timur przeprowadził ponad 20 zaborczych wypraw, podbił: Persję, Irak, Zakaukazie, Indie i mongolską Złotą Ordę – państwo założone przez wnuka Czyngis-chana.
Zmarł w trakcie wyprawy przeciwko Chinom. Urodził się 9 kwietnia 1336 roku.

1519 – hiszpański konkwistador Hernán Cortés wyruszył z Kuby na podbój Meksyku.
Po wyczerpujących walkach, 13 sierpnia 1521, Hiszpanie ostatecznie opanowali stolicę Azteków Tenochtitlan, co oznaczało upadek wielkiego imperium. Cortes sprawował tam rządy przez wiele lat; nowemu krajowi nadał nazwę Nowa Hiszpania, a odbudowanej stolicy Meksyk (México).
Dla współczesnych Cortesowi podbój Meksyku był przede wszystkim wspaniałym wyczynem, oznaczającym zdobycie bogactw i sławy. Inaczej patrzą na ten fakt historycy. Ich zdaniem, wyprawa hiszpańskiego konkwistadora położyła kres kwitnącej cywilizacji Azteków, niektórzy mówią wręcz, że był pierwszym masowym ludobójcą w dziejach.

1546 – Zmarł Marcin Luter, niemiecki teolog i reformator religijny, mnich augustiański.
Protestując przeciwko sprzedawaniu odpustów, dzięki którym papież Leon X finansował niezwykle kosztowną
budowę nowej Bazyliki świetego Piotra w Rzymie, Luter doprowadził do otwartego sporu z hierarchią kościelną. 31 października 1517 roku ogłosił publicznie 95 tez, wzywając do dysputy nad nimi. Legenda głosi, że zanim wysłał je niemieckim biskupom, pismo zawierające tezy przybił na drzwiach kościoła zamkowego w Wittenberdze.
Celem Lutra było doprowadzenie do reformy Kościoła rzymskokatolickiego, zamiast tego doszło do jego podziału, a sam Luter został potępiony przez papieża. Część postulatów reformatora uznał, ponad 400 lat później, Sobór Watykański II.
Marcin Luter urodził się 10 listopada 1483 roku.

1564 – Zmarł Michał Anioł, Michelangelo Buonarotti, włoski rzeźbiarz, malarz, architekt i poeta, jeden z najznakomitszych
artystów renesansu. Autor między innymi fresków w Kaplicy Sykstyńskiej i słynnych rzeźb: watykańskiej Piety czy florenckiego Davida; zaprojektował też między innymi kopułę Bazyliki świętego Piotra w Rzymie i na nowo tamtejszy plac Kapitoliński.
Michał Anioł tworzył dla władcy Florencji, Wawrzyńca Wspaniałego i siedmiu papieży, zwykle sam; wyjątkiem była praca przy freskach w Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie miał trzynastu pomocników.
Jak to zwykle z geniuszami bywa, artysta był niełatwy w kontaktach z innymi ludźmi; wybuchowy, opętany wyłącznie swoją sztuką zrażał do siebie wszystkich, także możnych mecenasów. Ale tworzył arcydzieła !
Urodził sie 6.marca 1475 roku.

1745 -Urodził się hrabia Alessandro Volta – włoski fizyk, wynalazca, konstruktor i fizjolog, profesor uniwersytetu w Pawii. Skonstruował kondensator, ogniwo Volty oraz stos Volty. Ten ostatni wynalazek zaprezentował Napoleonowi, a zafascynowany Bonaparte nadał uczonemu tytuł szlachecki, mianował senatorem Królestwa Włoch, odznaczył specjalnym medalem i ofiarował mu bardzo wysoką stałą pensję.
Na cześć Volty, jednostkę napięcia elektrycznego nazwano wolt [ używana w układach jednostek miar, oznaczana V]. Zmarł 5 marca 1827 roku.

1838 -Urodził się Ernst Mach, austriacki fizyk i filozof, wykładowca matematyki w Grazu, profesor fizyki w Pradze i w Wiedniu.
Jeden z twórców empiriokrytycyzmu, pozytywistycznego nurtu filozoficznego, który odrzucał, jako nienaukowe wszelkie rozważania metafizyczne, czyli nie oparte na doświadczeniu.
Mach był także autorem prac z zakresu akustyki, optyki i mechaniki. Od jego nazwiska nazwano liczbę Macha i złudzenie optyczne – pasmo Macha. Zmarł 19 lutego 1916 roku.

1848 -Urodził się Louis Comfort Tiffany, amerykański dekorator, malarz, twórca witraży, mozaik i szkła artystycznego, projektant biżuterii i ceramiki. Tworzył w stylu secesji, był prekursorem wzornictwa lamp witrażowych czy wazonów do dziś zwanych tiffany.
Jego wielką pasją było szkło, mówi się nawet, że potrafił szkłem malować, a tę umiejętność zawdzięczał swojej pomysłowości w dziedzinie wytwarzania szkła o szczególnych odcieniach i fakturach.
Tiffany dekorował sale Białego Domu w Waszyngtonie, zaprojektował też szklaną kurtynę w Pałacu Sztuk Pięknych w Meksyku . W 1900 zdobył złoty medal na wystawie w Paryżu. Zmarł 17 stycznia 1933 roku.

1849 -Urodził się Alexander Lange Kielland, norweski pisarz, jeden z najważniejszych twórców realizmu krytycznego w literaturze norweskiej, który atakował mieszczańską moralność. Jest autorem powieści: „Kapitan Worse”, „Trucizna”, „Fortuna”, a także nowel i dramatów. Zmarł 6 kwietnia 1906 roku.

1883 – Urodził się Nikos Kazantzakis, grecki powieściopisarz, poeta, dramaturg, tłumacz i myśliciel, jeden z najważniejszych greckich pisarzy i filozofów XX w. Jest autorem, m.in. powieści „Grek Zorba” i „Ostatnie kuszenie Chrystusa”.
To najczęściej tłumaczony grecki autor ubiegłego wieku. Zmarł 26 października 1957 roku.

1898 – Urodził się Enzo Ferrari, włoski konstruktor i producent samochodów, kierowca wyścigowy, założyciel wytwórni samochodów wyścigowych i sportowych Ferrari.
Najpierw był kierowcą testowym i wyścigowym w CMN (Construzioni Meccaniche Nazionale), a następnie w zespole wyścigowym Alfa Romeo. Brał udział w 47 wyścigach, z których 13. wygrał .
W 1929 Ferrari założył własny zespół wyścigowy Scuderia Ferrari, a w 1947 roku powołał do życia produkującą samochody firmę Ferrari, którą zarządzał do śmierci. Obecnie należy ona do koncernu Fiata.
Enzo Ferrari zmarł 14 sierpnia 1988 roku.

1915 – Urodził się Bolesław Piasecki, polityk i prawnik, po wojnie poseł na Sejm , a w latach 1971 -1979 – członek Rady Państwa.
W dwudziestoleciu międzywojennym Piasecki był działaczem Obozu Narodowo-Radykalnego ONR Falanga, głoszącego poglądy nacjonalistyczne, antykomunistyczne i antysemickie, w 1947 roku założył Stowarzyszenie „PAX” skupiające katolików świeckich, współpracujące z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą.
Drogi Piaseckiego i Kościoła rozeszły się ostatecznie w 1953 roku, gdy przewodniczący PAX bezskutecznie
namawiał kardynała Stefana Wyszyńskiego, by ten uznał prawo PZPR do typowania kandydatur na stanowiska biskupie.
W marcu 1968 Bolesław Piasecki poparł antyinteligencką i antysemicką nagonkę, zorganizowaną przez partyjną frakcję Mieczysława Moczara.Zmarł 1 stycznia 1979 roku.

1930 – Odkrycie Plutona przez amerykańskiego astronoma Clyde’a Tombaugha. Była to dziewiąta planeta
Układu Słonecznego, jednak w 2006 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna odebrała Plutonowi ten status.
Układ Słoneczny liczy więc osiem planet, a Pluton jest teraz określany jako planeta karłowata, plutoid, najjaśniejszy
obiekt pasa Kuipera.

1931 – Urodziła się Toni Morrison, właśc. Chloe Anthony Wofford-Morrison – amerykańska powieściopisarka i eseistka. Jest uważana za jedną z najwybitniejszych czarnoskórych pisarek feministycznych.
Zadebiutowała w 1970 roku powieścią „The Bluest Eye”, opisującą osamotnienie czarnoskórego dziecka w społeczeństwie o rasistowskich uprzedzeniach. Napisała też powieści: „Sula”, „Pieśń Salomonowa” czy „Umiłowana”. Ta ostatnia została wyróżniona Nagrodą Pulitzera. W 1993 roku Toni Morrison została uhonorowana literacką Nagrodą Nobla.

1932 – Urodził się Miloš Forman, czeski reżyser filmowy od lat tworzący w Stanach Zjednoczonych,
był czołowym przedstawicielem tzw. czechosłowackiej nowej fali.
Forman zdobył światowy rozgłos w latach 60. XX wieku dzięki filmowi ”Miłość blondynki”, który otrzymał nagrody
na festiwalach w Locarno i Wenecji. W 1968 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, ale gdy w Pradze doszło do stłumienia protestów nazywanych Praską Wiosną, nie wrócił do kraju.
Milos Forman wyreżyserował takie filmy jak: ”Odlot”, ”Lot nad kukułczym gniazdem”, ”Hair”, ”Amadeusz” czy „Skandalista Larry Flynt”. Jest laureatem 22 nagród, w tym dwóch Oskarów , 3 Złotych Globów, Złotej Palmy na festiwalu w Cannes, Złotego i Srebrnego Niedźwiedzia w Berlinie. Ostatni, jak do tej pory film ”Duchy Goi” nakręcił w 2006 roku. 85 rocznica

1933 – Urodziła się Yoko Ono, amerykańska artystka awangardowa, wokalistka i feministka pochodzenia japońskiego, żona Johna Lennona, oskarżana przez fanów The Beatles o doprowadzenie do rozpadu grupy.
W latach 60. i 70. zajmowała się filmem, tworzyła też wspólnie z Johnem Lennonem, a po jego śmierci wydawała solowe płyty.
Zaangażowana politycznie, promuje akcje pokojowe na świecie, jej kampanię można śledzić na stronie Imagine Peace.

1938 -Urodziła się Halina Kunicka, piosenkarka.
Największą popularność zyskała w latach 60. i 70, a jej najbardziej znane przeboje to: „Orkiestry dęte”, „Świat nie jest taki zły”, „Lato, lato czeka”, „To były piękne dni”, „Ach panie, panowie”. Teksty pisali dla niej Wojciech Młynarski, Agnieszka Osiecka czy Ernest Bryll.
Halina Kunicka nagrała 12 płyt, które sprzedano w sumie w ponad milionie egzemplarzy; trzy doczekały się statusu złotych. W 2015 roku otrzymała Złoty Mikrofon Polskiego Radia.

1938 – urodził się Leszek Aleksander Moczulski, polski poeta.
Jest autorem kilku tomików literackich, m.in. ”70 widoków w drodze do Wenecji” czy ”Elegie o weselu i radosne smutki”, napisał też kilkanaście książek dla dzieci, a także słowa do wielu utworów Skaldów, m.in. ”Cała jesteś w skowronkach”.
Jego poezję śpiewali również Marek Grechuta, Grzegorz Turnau oraz Czesław Niemen. Jest autorem słów do dwóch oratoriów: „Nieszpory Ludźmierskie” i „Droga, Życie, Miłość – Oratorium o Męce i Zmartwychwstaniu Pana”. Publikuje w kwartalniku eSPe.

1938 urodził się István Szabó, węgierski reżyser filmowy.
Największą popularność przyniosła mu trylogia nazywana środkowoeuropejską, którą tworzą obrazy : ”Mefisto”, ”Pułkownik Redl” i ”Hanussen”. W 1991 roku zdobył Srebrnego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie za film „Droga Emma, kochana Bobe”, jest też laureatem nagród w Cannes i Bafta .
Szabo przyznał, że w latach 50 XX w. współpracował z komunistyczną tajną policją Államvédelmi Hatóság
by ocalić kolegę ze szkoły filmowej przed represjami i śmiercią.

1943: Minister propagandy III Rzeszy Joseph Goebbels w przemówieniu wygłoszonym w berlińskim Pałacu Sportu ogłosił rozpoczęcie wojny totalnej.

1946 – w Polsce Powołano Najwyższy Trybunał Narodowy, zajmujący się wymierzaniem kar ”faszystowsko-hitlerowskim zbrodniarzom i zdrajcom Narodu Polskiego”.
Przed Trybunałem odbyło się siedem procesów, zorganizowanych w Krakowie, Warszawie Poznaniu i w Gdańsku.
Tylko w jednym przypadku oskarżonego uniewinniono, 30 osób zostało skazanych na karę śmierci. Trybunał funkcjonował do 1948 roku.

1946 – Urodziła się Nadzieja Artymowicz, polska poetka pisząca w języku białoruskim.
Wydała tomiki: „We śnie w bólu słowa”, „Z niespakojnych daroh”, „Dźwiery”, czy „Łagodny czas”.

1952 -Grecja i Turcja zostały przyjęte do NATO.
Sojusz Północnoatalntycki to organizacja polityczno-wojskowa powstała 24 sierpnia 1949, obecnie liczy 28 członków. Początkowym celem istnienia paktu była obrona militarna przed atakiem ze strony Związku Radzieckiego i jego państw satelickich, od czasu rozpadu Układu Warszawskiego pełni rolę stabilizacyjną. 60 rocznica

1953 – W Nowym Jorku odbyła się światowa premiera pierwszego pełnometrażowego filmu trójwymiarowego „Diabeł Bwana”. Film został nakręcony w systemie Natura Vision, zaś widzowie oglądali go za pomocą specjalnych okularów polaryzacyjnych.

1954 – Urodził się John Travolta, amerykański aktor, producent filmowy, piosenkarz i artysta estradowy.
Największe sukcesy muzyczne i aktorskie odnosił w drugiej połowie lat 70. XX wieku – jego przebój „Let Her In” znalazł się na dziesiątym miejscu listy Billboard Hot 100, a główna rola w „Gorączce sobotniej nocy” przyniosła mu nominację do Oscara i Złotego Globu. Ogromny sukces odniósł też grając w musicalu ”Grease”.
Kolejne filmy okazywały się niepowodzeniami, wyjątkiem była tylko komedia ” I kto to mówi”. Na filmowy szczyt Travolta
wrócił dopiero w 1994 roku, grając główną rolą w filmie Quentina Tarantino ”Pulp Fiction”. Dostał za nią nominację
do Oskara.

1956 – Zmarł Gustave Charpentier, francuski kompozytor muzyki klasycznej. Twórca dzieł o charakterze impresjonistycznym, jak na przykład suita orkiestralna „Impressions d’Italie” i opera „Louise”, a także utworów symfonicznych i pieśni. Urodził się 25 czerwca 1860 roku.

1960 -Argentyna, Brazylia, Chile, Meksyk, Paragwaj, Peru i Urugwaj podpisały Traktat z Montevideo. Na jego mocy utworzono Latynoamerykańskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu LAFTA /Latin America Free Trade Association/.

1965 – Gambia, dawna brytyjska kolonia proklamowała niepodległość.
Początkowo była to monarchia konstytucyjna w ramach Wspólnoty Narodów, potem republika. 11 grudnia 2015 roku ówczesny prezydent kraju ogłosił Gambię republiką islamską.
To kraj położony w zachodniej części kontynentu afrykańskiego, jego stolicą jest Bandżul.

1966 – Zmarł Stanisław Mackiewicz, „Cat” , pisarz i polityk, autor polemicznych szkiców historycznych, politycznych i literackich.
Przed wojną konserwatywny monarchista, a jednocześnie sympatyk Józefa Piłsudskiego, podczas wojny na emigracji, do kraju wrócił w 1956 roku.
Był premierem Rządu na Uchodźstwie, przeciwnikiem polityki Władysława Sikorskiego, a później Stanisława Mikołajczyka, która, według niego oznaczała kapitulację wobec ZSRR. Gdy Niemcy zajęli Francję, starał się nakłonić prezydenta Władysława
Raczkiewicza do podpisania separatystycznego pokoju z III Rzeszą.
W 1955 roku został zarejestrowany jako kontakt operacyjny komunistycznych tajnych służb, co nie dowodzi, że podjął agenturalną współpracę, rok później wrócił do kraju. Publikując głównie w Instytucie Wydawniczym „Pax” atakował polską emigrację, ale pisywał też, pod pseudonimem, do paryskiego miesięcznika „Kultura”.
W 1964 był sygnatariuszem Listu 34 intelektualistów, protestujących przeciwko cenzurze i polityce kulturalnej władz.PRL,
w konsekwencji wytoczono mu proces o działalność na szkodę socjalistycznego państwa przez publikacje w „Kulturze”, który
został umorzony ze względu na śmierć oskarżonego.
Pseudonim Cat, Mackiewicz prawdopodobnie zaczerpnął z opowiadania Rudyarda Kiplinga ”O kocie, który chadzał własnymi drogami”. Urodził się 18 grudnia 1896 roku.

1967 – Zmarł Robert Oppenheimer, amerykański fizyk, nazywany ojcem bomby atomowej.
W czasie wojny, w Los Alamos w USA kierował Projektem Manhattan, którego celem było
skonstruowanie pierwszej broni atomowej. Po wojnie Oppenheimer zabiegał o objęcie międzynarodową kontrolę
takiej broni i protestował przeciwko wyścigowi zbrojeń atomowych z ZSRR.
Podejrzany o sympatie lewicowe, w 1952 roku został usunięty ze stanowiska, dopiero dziesięć lat później prezydent John F. Kennedy politycznie go zrehabilitował. Urodził się 22 kwietnia 1904 roku. 50 rocznica

1979 – Jedyny raz w historii na Saharze (w południowej Algierii) odnotowano opady śniegu.

1981 – W Łodzi podpisano porozumienie kończące najdłuższy okupacyjny strajk studencki w Europie.
Protest rozpoczął się 29 stycznia, a wzięło w nim udział dziesięć tysięcy studentów łódzkich uczelni, którzy domagali się
przede wszystkim rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów, ale także zniesienia przymusu nauczania języka rosyjskiego i przedmiotów indoktrynacyjnych, a także uwolnienia więźniów politycznych czy ukarania winnych stłumienia protestów robotniczych w grudniu 1970 i 1976 roku,.
Strajk wsparli studenci kilku uczelni w kraju, a także nauczyciele akademiccy i pracownicy administracyjni.
Protest doprowadził do rejestracji NZS, pierwszej niezależnej organizacji w krajach bloku komunistycznego, a władze zgodziły się spełnić także ponad 50 innych postulatów studentów, m.in. skrócić ich służbę wojskową, poprawić sytuację socjalną i wydłużyć okres studiów.

1996 – W Polsce przeprowadzono dwa referenda – ”o powszechnym uwłaszczeniu obywateli” i ”o niektórych kierunkach wykorzystania
majątku państwowego”. Frekwencja wyniosła zaledwie 32,4 procenta. Była zbyt niska, by wynik stał się wiążący.

2008 -Zmarł Alain Robbe-Grillet, francuski pisarz, przedstawiciel nowej powieści, uważany za ważnego teoretyka ruchu literackiego lat 50. i 60. W 2005 roku został członkiem Akademii Francuskiej. Jest autorem powieści, esejów oraz scenariuszy filmowych: „Żaluzja”, „Podglądacz”, „Dom schadzek”, „Dżin. Czerwona wyrwa w bruku ulicznym”. (ur. 1922)

2009 – W Portugalii zmarła Kamila Skolimowska, mistrzyni olimpijska z Sydney, wielokrotna rekordzistka w rzucie młotem.
Od 2004 do 2009 roku sierżant w Oddziale Prewencji Komendy Stołecznej Policji w podwarszawskim Piasecznie.
Kamila Skolimowska przygodę ze sportem zaczęła od wioślarstwa i podnoszenia ciężarów, zdobywając medale w obu dyscyplinach. W wieku niespełna 14 lat została złotą medalistką seniorskich mistrzostw kraju ustanawiając zarazem rekord Polski w pchnięciu kulą.
Zmarła niespodziewanie podczas zgrupowania polskich lekkoatletów. Przyczyną śmierci okazał się zator tętnicy płucnej, spowodowany nierozpoznaną zakrzepicą. Od 2009 roku fundacja jej imienia organizuje w Warszawie Memoriał Kamili Skolimowskiej. Urodziła się 4 listopada 1982 roku.

2010 – Zmarł Emilio Lavazza, włoski biznesmen. przez blisko 40 lat szef firmy produkujacej kawę.
Był wnukiem Luigiego Lavazza, który w 1895 roku w Turynie założył rodzinne przedsiębiorstwo importujące kawę.
Obecnie firma, która opracowała własne receptury na jej mieszanki jest jednym z największych na świecie producentów kawy i liderem na rynku we Włoszech. Emilio Lavazza urodził się 7 lipca 1932 roku.

2012 – ¾ głosujących obywateli Łotwy opowiedziało się w referendum konstytucyjnym przeciwko nadaniu językowi rosyjskiemu statusu drugiego, obok łotewskiego, języka urzędowego.

2014 – na Ukrainie doszło do radykalizacji protestów przeciwko prezydentowi Wiktorowi Janukowyczowi, po tym, jak
w parlamencie zablokowano wniosek deputowanych opozycji o powrót do konstytucji z 2004 roku .
Uliczne walki w Kijowie, które trwały do 20 lutego, kosztowały życie lub zdrowie kilkaset osób i stały się punktem zwrotnym
w proteście, który Ukraińcy nazywają Euromajdanem i które doprowadziły do zmiany władzy w kraju.

IAR, Fot. Dreamstime.com

- Advertisement -

Podobne

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Ostatnio dodane

Strony Internetowe / SEO
Realizacja w jeden dzień!
TEL/SMS: +1-773-800-1520